تاثیر گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه و همودیالیزی شهر زنجان: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده

زمینه و هدف: بیماری های کلیوی سلامت جسم و روان را تهدید می کنند. درمان پذیرش و تعهد، یکی از درمان های رفتاری نسل سوم است که بر کیفیت زندگی بیماران موثر بوده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی و پیوند کلیه شهر زنجان انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک کارآزمایی آموزشی تصادفی شده بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران همودیالیزی و پیوند کلیه شهر زنجان در سال 1396(دارای پرونده در انجمن بیماران کلیوی) بود. از بین آن ها 80 بیمار انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه کنترل (دو گروه) و آزمایش (دو گروه) قرار گرفتند. گروه های آزمایشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را طی هشت جلسه، هر هفته یک جلسه 1.5 ساعته دریافت کردند و گروه های کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. در پایان دوره نیز از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاد از تحلیل کوواریانس چند متغیره (مانکووا) و تحلیل کوواریانس یک متغیره (ancova) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین و انحراف استاندارد سن گروه آزمایش (پیوند کلیه 8.98 ±41.95 و همودیالیزی 8.89 ±39.10) و گروه کنترل (پیوند کلیه 9.12 ±42.20 و همودیالیزی 6.47 ±45.35) سال بود (0.148=p). در متغیر کیفیت زندگی و ابعاد آن شامل سلامت روان و ادراک از محیط زندگی بین گروه پیوند کلیه، همودیالیز اختلاف معنی داری وجود دارد (0.001>p)نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، استفاده از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به عنوان یک مداخله روان شناختی موثر و مکمل در بیماران پیوند کلیه و همودیالیز به منظور بهبود کیفیت زندگی آن ها پیشنهاد می شود.

The Effect of Acceptance and Commitment Based Group Therapy on Increasing the Quality of Life in Kidney Transplant and Hemodialysis Patients in Zanjan City:A Randomized Clinical Trial Study

Background and Objectives: kidney diseases threaten mental and physical health. Acceptance and commitment therapy is a third generation treatment that affects life quality of patients. The present research aimed at determining the effect of acceptance and commitment based therapy on life quality of homodialized and kidney transplant patients in Zanjan city.Materials and Methods: This was a randomized clinical trial study. Statistics of the research includes all homodialized and kidney transplant patients admitted in kidney patients association in 2017. Eighty out of them were chosen and randomly grouped in control (two) and experimental (two) groups. The experimental group of acceptance and commitment based therapy were treated for 8 sessions (a 1.5 hour session per week) and the control groups received no intervention. Posttest was accomplished in both groups at end of the experiment. Data were analyzed using multiple analysis of covariance (MANCOVA) and oneway analysis of covariance (ANCOVA).Results:: Mean and standard deviation of the experimental group age was 41.95 ±8.98 and 10.39 ±8.89 years for kidney transplantation and hemodialyzed groups, respectively and in the control group 42.20 ±9.12 and 45.35 ±6.47 years for kidney transplantation and hemodialyzed groups, respectively (p=0.148).There was a significant differencein life quality and its dimensions including mental health and perception of life environment between kidney transplantation and hemodialysis groups (p<0.001)Conclusion: According to the findings, using acceptance and commitment based therapy is suggested as an effective and complementary psychological intervention in kidney and homodialyzed patients to improve their life quality. Key words: Kidney transplantation, Hemodialysis, Acceptance and commitment based therapy, Quality of life Funding: This article did not have any Funds.Conflict of interest: None declared.Ethical approval: The Ethics Committee of Azad University of Zanjan approved the study (IR.IAUZ.REC.1396.63). How to cite this article: Azari S, Kiani Gh, Hejazi M. The Effect of Acceptance and Commitment Based Group Therapy on Increasing the Quality of Life in Kidney Transplant and Hemodialysis Patients in Zanjan City: A Randomized Clinical Trial Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2020; 19 (5): 55568. [Farsi]