پیش‌بینی شدت بی‌خوابی بر اساس متغیرهای شناختی، هیجانی و صفات شخصیتی پیشنهادی dsm-5 در دانشجویان دانشگاه کردستان در سال 1395

زمینه و هدف: بی خوابی شایع ترین اختلال خواب است و افراد مبتلا به آن مشکلات عملکردی بیشتری را گزارش می دهند. پژوهش های متعددی نشان داده اند مولفه های شناختی و هیجانی نقش مهمی در شروع و تداوم بی خوابی دارند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی شدت بی خوابی بر اساس متغیرهای شناختی و هیجانی و صفات شخصیتی پیشنهادی dsm5 (diagnostic and statistical manual of mental disorders) در دانشجویان دانشگاه کردستان در سال 1395 بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی، و جامعه آماری کلیه دانشجویانی بودند که در سال تحصیلی 96-1395 در دانشگاه کردستان تحصیل می کردند. تعداد 190 نفر از دانشجویان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و وارد مطالعه شدند. از 6 پرسش نامه شدت بی خوابی، باورها و بازخوردهای ناکارآمد درباره خواب، نشخوار فکری، نگرانی، برانگیختگی پیش از خواب و مقیاس شخصیت dsm5 به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد. داده های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی، ضریب همبستگی pearson و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش ارتباط مثبت و معنی داری میان همه متغیرهای شناختی، هیجانی و حیطه های ناسازگار شخصیتی با شدت بی خوابی نشان داد (p<0/01). بالاترین ضریب همبستگی مربوط به برانگیختگی پیش از خواب بود که مهم ترین متغیر پیش بین در این پژوهش بود (0.56=r). این عوامل در مجموع، 41 درصد از واریانس شدت بی خوابی را تبیین کردند. ضرایب تحلیل رگرسیون با روش گام به گام برای ترکیب خطی متغیرهای باورها و بازخوردهای ناکارآمد درباره خواب، نشخوار فکری، نگرانی، برانگیختگی پیش از خواب و حیطه های شخصیتی با شدت بی خوابی معنی دار بود (p<0/001). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، متغیرهای شناختی، هیجانی و شخصیتی می توانند مولفه های مهم بی خوابی باشند و تمرکز روش های درمانی بر این مولفه ها ممکن است به پیامدهای درمانی بهتری منجر شود.واژه های کلیدی: بی خوابی، متغیر های شناختی، متغیرهای هیجانی، صفات شخصیتی پیشنهادی dsm5، دانشجویان، کردستان