اثرات شیشه ایرانی (حاوی مت آمفتامین) بر سطوح سرمی هورمون های ACTH، کورتیزول و آلدوسترون در موش های صحرایی نر

سابقه و هدف: مت آمفتامین ماده ای است محرک که ترکیب اصلی آن آمفتامین (c9h13n) است. کریستالیزه مت آمفتامین در کشور ایران به نام شیشه معروف است. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات شیشه ایرانی (مت آمفتامین) بر سطوح سرمی هورمون های (adrenocorticotropic hormone, acth)، کورتیزول و آلدوسترون در موش های صحرایی نر می باشد.مواد و روشها: این مطالعه تجربی بر روی 20 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار که بطور تصادفی به 4 گروه 5 تایی شاهد، دریافت کننده دوزهای 2، 4 و 6 میلی گرم شیشه به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تقسیم بندی شدند، انجام گردید. تزریق بصورت درون صفاقی، هفته ای یک بار و به مدت 6 هفته انجام گرفت. نمونه خون از طریق خونگیری از قلب باز تهیه شد و پس از تهیه سرم، میزان هورمون های acth، کورتیزول و آلدوسترون توسط روش elisa اندازه گیری و مقایسه شد.یافته ها: سطح سرمی acth در گروه دریافت کننده نرمال سالین با میانگین 22/0±85/1 تغییر معنی داری نسبت به گروه شاهد با میانگین 22/0±23/1 نداشت. در حالیکه سطح سرمی acth در گروه های دریافت کننده دوزهای mg/kg2 با میانگین 17/0±55/2 (003/0=p) و دوز mg/kg4 شیشه با میانگین 22/0±63/2 (002/0=p) نسبت به گروه شاهد دچار افزایش معنی داری شد. دوز mg/kg6 شیشه با میانگین 55/0±83/3 (0005/0 > p) باعث افزایش بیشتری در سطح سرمی acth نسبت به دوزهای پایین و متوسط شد. سطح سرمی کورتیزول نیز در گروه دریافت کننده نرمال سالین با میانگین 06/0±32/0 (385/0=p) تغییر معنی داری نسبت به گروه شاهد با میانگین 14/0±58/0 نداشت ولی در گروه های دریافت کننده دوزهای 2mg/kg با میانگین 17/0±55/2 (003/0=p) و دوز 4mg/kg شیشه با میانگین 22/0±63/2 (002/0=p) نسبت به گروه شاهد دچار افزایش معنی داری شد. دوز 6mg/kg شیشه با میانگین55/0±83/3 (0005/0 > p) باعث افزایش بیشتری در سطح سرمی acth نسبت به دوزهای پایین و متوسط شد. سطح سرمی کورتیزول نیز در گروه دریافت کننده نرمال سالین با میانگین 06/0±32/0 (385/0=p) تغییر معنی داری نسبت به گروه شاهد با میانگین 14/0±58/0 نداشت ولی در گروه های دریافت کننده دوزهای 2mg/kg با میانگین 25/0±35/6 ( 005/0 > p ) و 4mg/kgبا متوسط میانگین 29/0±42/6 (0005/0 > p)و mg/kg6 شیشه با میانگین 23/0±81/6 (0005/0 > p) نسبت به گروه شاهد دچار افزایش معنی داری شد. به همین ترتیب سطح سرمی آلدوسترون نیز در گروه دریافت کننده نرمال سالین با متوسط میانگین 9/18±1492 تغییر معنی داری نسبت به گروه شاهد با میانگین 3/16±6/1396 نداشت ولی در گروه های دریافت کننده دوزهای 2mg/kgبا میانگین 3/38±1726 (0005/0 > p)، و 4mg/kg با میانگین 4/81±6/1749 (0005/0 > p) و 6mg/kg شیشه با میانگین 2/56±3/1785 (0005/0 > p) نسبت به گروه شاهد دچار افزایش معنی داری شد.نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که مصرف شیشه سبب افزایش فعالیت غده فوق کلیه می شود که این امر به نوبه خود می تواند عوارض بالینی قابل توجهی را در پی داشته باشد.