سمیت کبدی عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‌خولنجان (alpinia officinarum) در موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار

زمینه و هدف: کبد اصلی‌ترین ارگان دخیل در متابولیزاسیون انواع داروها و سموم است. یکی از عوارض محتمل در مصرف بی‌رویه گیاهان دارویی بروز آسیب کبدی است. گیاه خولنجان (alpinia officinarum) دارای خواص بیولوژیک مختلفی از جمله اثرات آنتی هایپرلیپیدمیک، ضدالتهاب، ضد ویروس، ضد باکتری، ضد سرطان و آنتی اکسیدان است. این مطالعه به منظور تعیین سمیت کبدی عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان در موش‌های صحرایی نر انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 35 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 5 گروه 7 تایی شامل گروه کنترل و چهار گروه تجربی تقسیم شدند. عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان در دوزهای 100، 200، 400 و 800 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن روزانه به مدت 4 هفته گاواژ شد. پس از 28 روز نمونه‌های بافت کبد با ضخامت 5 میکرون تهیه و به روش رنگ‌آمیزی h&e بررسی شدند. آنزیم‌های کبدی آسپارتات آمینوترانسفراز (ast)، آلانین ترانسفراز (alt) و آلکالین فسفاتاز (alp) با کیت شرکت پارس آزمون ارزیابی شدند. یافته‌ها: سطح آنزیم‌های کبدی ast، alt و alp در همه گروه‌های تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش آماری معنی‌داری یافت (p<0.05). آسیب‌های بافتی در گروه‌های دریافت کننده عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان مشاهده شد و بیشترین آسیب کبدی شامل دژنره شدن گسترده هپاتوسیت‌ها و نکروز هپاتوسیت‌های کبدی در گروه‌های دریافت کننده دوزهای 400 و 800 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن مشاهده شد. نتیجه‌گیری: مصرف عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان با دوز بیش از 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن می‌تواند سبب آسیب کبدی شود و در دوز ‌800 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن مرگ‌آور است.

evaluation of hepatotoxicity of alpinia officinarum rhizomes aqueous extract in male wistar rats

background and objective: the liver is the main organ involved in the metabolism of various drugs and toxins. thus, it is highly vulnerable to damage caused by drugs and toxins. alpinia officinarum belongs to the ginger family and has been used in traditional iranian medicine for its therapeutic effects on the digestive system, including strengthening the function of the stomach and organs, improving digestion and reducing bloating. in addition, the plant has anti-hyperlipidemic, anti-inflammatory, antiviral, antibacterial, anticancer and antioxidant properties. this study investigated the hepatotoxic effects of alpinia officinarum rhizomes aqueous extract in male wistar rats.methods: this experimental study was performed on 35 male wistar rats that were randomly allocated into 5 groups of 7. four groups received 100, 200, 400 and 800 mg/kg of the extract for 28 days, while a group did not receive the extract (control group). tissue sections (5 microns) were stained by hematoxylin and eosin at the pharmacology laboratory of golestan university of medical sciences. the groups were examined for liver tissue pathology, and the level of liver enzymes including aspartate aminotransferase (ast), alanine transaminase (alt) and alkaline phosphatase (alp) was measured by pars azmoun elisa kit.results: administration of the aqueous extract of alpinia officinarum rhizome for 28 days by gavage increased the level of ast, alt and alp in the serum of rats. tissue damage was observed in most groups receiving the extract.conclusion: the results show that consumption of the aqueous extract of alpinia officinarum rhizome at a dose of more than 100 mg/kg can cause liver damage and is lethal at a dose of 800 mg/kg.