ارزیابی ارتباط بین ریشه‌های دندان‌های مولر اول و دوم فک فوقانی و کف سینوس ماگزیلاری در تصاویر cone-beam computed tomography

زمینه و هدف: سینوس ماگزیلاری با گذشت زمان و طی پنوماتیزاسیون، گسترش جانبی و تحتانی می‌یابد و ممکن است لامینادورای دندان‌های مولر و یا پره‌مولر بخشی از کف سینوس گردد. آگاهی از ارتباط این ساختار آناتومیک با دندان‌ها برای پیشگیری از مواردی مانند پرفوراسیون ایاتروژنیک کف سینوس دارای اهمیت است. محدودیت‌های کلیشه‌های رادیوگرافی منجر به کاربرد تصاویر cbct (conebeam computed tomography) برای ارزیابی این ارتباط شده است. این مطالعه به منظور ارزیابی ارتباط عمودی و افقی بین ریشه‌های دندان‌های مولر فک فوقانی و کف سینوس ماگزیلاری در تصاویر cbct انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 95 نمونه به شیوه تصادفی ساده از تصاویر cbct موجود در بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی تبریز انجام شد. میانگین سنی بیماران 32.5 سال بود. تصاویر توسط دستگاه vgi cone beam newtom تهیه و با نرم‌افزار nnt viewer version 2.17 بازسازی شدند و ارتباط عمودی و افقی بین ریشه 139 عدد مولر اول و ریشه 126 عدد مولر دوم فک فوقانی و کف سینوس ماگزیلاری ارزیابی گردید.یافته‌ها: در هر دو دندان تیپ 2 ارتباط عمودی (دیواره تحتانی سینوس پایین‌تر از سطح خط واصل اپکس ریشه های باکال و پالاتال ولی بدون نفوذ اپکس در دیواره تحتانی سینوس ماگزیلاری) و تیپ 2 افقی (تورفتگی آلوئولار دیواره تحتانی سینوس بین ریشه های باکال و پالاتال) بیشترین فراوانی را نشان دادند. بین نوع دندان و نوع ارتباط با کف سینوس نیز ارتباط معنی‌‌دار وجود داشت (p<0.05).نتیجه‌گیری: اکثر ریشه مولرهای فک فوقانی در رابطه عمودی، در تماس با کف سینوس (بدون نفوذ) بوده و در بعد افقی، کف سینوس بین ریشه‌های پالاتالی و باکالی پیشروی کرده است. این نتیجه لزوم پیش‌بینی درگیری کف سینوس را در اقدامات درمانی در ناحیه مولرهای فک فوقانی نشان می‌دهد.

Evaluation of the relationship between roots of first and second maxillary molars and floor of maxillary sinus using cone-beam computed tomography

Background and Objective: Maxillary sinus gradually extends laterally and inferiorly during pneumatization, and lamina dura of molar and premolar teeth can make a part of sinus floor. Knowledge about this anatomic relationship is essential to prevent complications paticularly iatrogenic perforation of sinus floor. Limitations of periapical and panoramic radiographs to visualization of this relationship led to the usage of conebeam computed tomography (CBCT). This study was aimed to evaluate the vertical and horizontal relationship between roots of maxillary molars and sinus floor in CBCT images.Methods: In this descriptive cross sectional study, ninetyfive samples were selected of patients in Department of oral and maxillofacial radiology in Tabriz, Iran using simple randomization. Mean age of patients was 32.5 years old. Images were made by VGi cone beam Newtom and reconstructed by NNT viewer version 2.17. The vertical and horizontal relationship between roots of 139 maxillary first and 126 second molar teeth and floor of sinus evaluated.Results: Type 2 was the most common relationship among the first and second molars, vertically (the inferior wall of the sinus located below the level connecting the buccal and palatal root apices,without an apical protrusion) and horizontally (the alveolar recess of the inferior wall of the sinus located between the buccal and palatal roots). There was a significant relationship between the type of tooth and sinus floor (P<0.05).Conclusion: Most of the maxillary molar roots were in contact with sinus floor and sinus floor was extended mostly between buccal and palatal roots vertically and horizontally, respectively. Attention to sinus involvement possibility during interventions in maxillary molar region is important.