شریف، رقم جدید چغندرقند متحمل به ساقه‎روی مناسب مناطق کشت پاییزه

پایین بودن مصرف آب در زراعت چغندرقند پاییزه یکی از استراتژی‎های مهم تولید این محصول به‎ویژه در مناطق خشک (مانند ایران) به‎شمار می‎رود. برای اصلاح، تهیه، انتخاب و معرفی رقم جدید شریف که یک هیبرید تریپلوئید منوژرم متحمل به بولتینگ و مناسب کشت پاییزه خوزستان است، تحقیقات گسترده‎ای از سال 1373 به‎مدت 16 سال طی دو مرحله (مرحله اول از سال 1382-1373 و مرحله دوم 1388-1383) با استفاده از روش گزینش دوره‎ای نیمه‎فامیلی در داخل توده گرده‎افشان تتراپلوئید و نرعقیم ژنتیکی سیتوپلاسمی در تهیه سینگل‎کراس (پایه مادری) صورت گرفت. پس از انجام ترکیبات متعدد و مقایسه آن‎ها، سینگل‎کراس (419*474) به‎عنوان پایه مادری و گرده‎افشان hm5514 به‎عنوان پایه پدری گزینش و تلاقی داده شدند. در نهایت این تلاقی منجر به تولید رقم هیبرید تریپلوئید منوژرم شریف با ترکیب (419*474)*hm 5514 گردید.این هیبرید تریپلوئید در قالب آزمایش‎های مقایسه ارقام طی سال‎های 87-85 در مناطق مستعد کشت پاییزه به‎خصوص دزفول از نظر بررسی مقاومت به ساقه‎روی (بولتینگ) و دیگر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این آزمایش‎ها در دزفول نشان داد که میانگین درصد قند، عملکردریشه و عملکرد شکرسفید این هیبرید به ترتیب 17/33 درصد، 74/50 و 11/55 تن ‎درهکتار با میانگین درصد بولتینگ 3/09 درصد بود. با توجه به نتایج به‎دست آمده رقم جدید نسبت به رقم شاهد (رسول) از نظر صفات عملکردریشه، درصدقند و شکر تولیدی به ترتیب پنج، 2/8 و 8/5 درصد افزایش و از نظر بولتینگ 65 درصد کاهش نشان داده است و می‎تواند جایگزین مناسبی برای رقم رسول باشد. این رقم مناسب کشت در خوزستان، کرمان و مناطق مشابه می‎باشد.

Sharif, a new bolting tolerant sugar beet variety suitable for autumn sowing

Low water consumption in autumn sugar beet sowing is an important strategy for sugar beet production, especially in arid regions like Iran. For the development of a new monogerm triploid hybrid called Sharif which is bolting tolerant and suitable for autumn sowing in Khuzestan province, a breeding program was started in 1994 and continued for16 years. This program had two stages; the first stage began in 1996 and ended up in 2005 and the second stage period was from 2006 to 2011. A recurrent halfsib family selection in tetraploid population was used for pollinator development and geneticcytoplasmic male sterile lines were used for single cross production. Based on cross pollination results, the single cross (419*474) and pollinator HM5514 were selected as maternal and paternal parents, respectively and a new triploid hybrid called Sharif was developed. The new hybrid was evaluated for bolting tolerance and qualitative and quantitative traits in in autumn sugar beet sowing areas, especially Dezful, during 200608. Results of the trials in Dezful showed that the average sugar content, root yield, and white sugar yield of the new hybrid was 17.33%, 74.50 and 11.55 t/ha, respectively with an average bolting of 3.09%. Compared with the control variety Rasoul, the new variety had 5, 2.8 and 8.5% higher root yield, sugar content and sugar yield, respectively and 65% reduction in bolting. This variety is recommended for autumn planting in Khuzestan, Kerman, and similar regions.