تحلیل مولفه‌های اثرگذار بر واردات شکر با تاکید بر نقش بودجه‌های تحقیق و توسعه

واردات از دیرباز ابزاری برای دستیابی به محصولات با کمترین هزینه ممکن و تنظیم بازار بوده است. توجه به اهمیت تجارت بین‌الملل، تحلیل و شناخت روابط تجاری کشور و بررسی موانع و یا مشوق‌های آن، نقش موثری در جریان تجارت دارد. تحقیق و توسعه، نوآوری و تکنولوژی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل ایجادکننده مزیت، نقش به‌سزایی در شکل‌دهی الگوهای تجارت دارند در پژوهش پیش‌رو عوامل موثر بر واردات شکر با تاکید بر نقش تحقیق و توسعه در قالب الگوی vecm در دوره زمانی 2019-2001 مورد بررسی قرار گرفته ‌است. مطابق نتایج، تحقیق و توسعه، نسبت قیمت شکر داخلی به وارداتی، تولید چغندرقند، نرخ ارز و بارندگی سالانه بر واردات شکر اثر منفی و معنی‌داری دارند. هم‌چنین متغیر درآمدهای نفتی اثر مثبت بر میزان واردات شکر دارد. ضریب متغیر سرعت تعدیل تکانه‌ها (ecm) نشان‌دهنده‌ی آن است که در هر دوره 31 درصد از شوک‌های کوتاه‌مدت تعدیل خواهد شد. بنابراین در صورت بروز شوک‌‎های کوتاه‌مدت جهت تعدیل آثار این شوک‌ها، بیش از سه دوره زمانی نیاز خواهد بود. با توجه به اثرگذاری منفی متغیرهای تحقیق و توسعه بر واردات، توجه ویژه به مطالعات کاربردی که منتج به افزایش بهره‌وری از طریق سیستم‌های آبیاری، بذرهای اصلاح شده و ماشین‌آلات جدید توصیه می‌گردد.

analysis of factors affecting sugar import with emphasis on the role of research and development budgets

importing has long been a means to obtain products at the lowest possible cost and to regulate market. considering the importance of international trade, analyzing and recognizing the country’s trade relations and evaluating its obstacles or incentives, have an effective role in the flow of trade. research and development, innovation and technology as the most important factors that create advantage, play a significant role in the formation of business patterns. in this study, the effective factors on sugar import have been evaluated with an emphasis on the role of research and development in the form of vecm model in the time period of 2001-2019.  according to the results, research and development, the domestic sugar price to imported sugar ratio, sugar beet production, exchange rate, and annual rainfall have a negative and significant effect on sugar import. also, the variable of oil revenues has a positive effect on the amount of sugar import. the variable coefficient of error correction model (ecm) indicates that 31% of short-term shocks will be adjusted in each period. therefore, in case of short-term shocks, more than three time periods will be needed to adjust the effects of these shocks. considering the negative effect of research and development variables on imports, special attention is recommended to applied studies that result in increased productivity through irrigation systems, improved seeds, and new machinery.