ارزیابی میزان مشارکت چغندرکاران دشت قزوین در طرح بیمه عملکرد محصول چغندرقند تحت شرایط سیاست گذاری نرخ حق بیمه

چغندرقند یکی از محصولات مهم در تناوب زراعی دشت قزوین به شمار می­رود که همه­ساله بخش زیادی از تولیدات آن به دلیل وقوع مخاطرات طبیعی، انسانی و عمدی دچار خسارت می­شود. در این خصوص، طرح بیمه عملکرد محصول به عنوان یک راهکار اقتصادی کارآمد در مدیریت ریسک، می­تواند چغندرکاران را در برابر خسارت­های وارده مورد حمایت قرار دهد. با توجه به اهمیت این موضوع، در مطالعه حاضر میزان مشارکت چغندرکاران دشت قزوین در طرح بیمه عملکرد محصول چغندرقند تحت شرایط اعمال سیاست­گذاری نرخ حق بیمه تحلیل و ارزیابی شد. برای این منظور، از یک سیستم مدل­سازی اقتصادی مبتنی بر مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت چنددوره­ای (mppmp) و رهیافت کشش­های خودقیمتی برون­زا (epe) استفاده شد. داده­های موردنیاز از نوع سری زمانی (دوره 961388) و مقطعی (سال زراعی 961395) بودند که از طریق داده­های اسنادی و تکمیل پرسشنامه‌ از 138 کشاورز جمع‌آوری شدند. نتایج نشان داد که با مشارکت بهره­بردار نمونه گروه کوچک، متوسط و بزرگ در طرح بیمه عملکرد، سطح زیرکشت چغندرقند به ترتیب 56/9، 61/6 و 71/3 درصد و بازده درآمدی الگوی کشت به ترتیب 10/3، 12/1 و 14/4 درصد نسبت به شرایط عدم مشارکت در طرح مذکور افزایش می­یابد. با کاهش 50 تا 75 درصدی حمایت دولت از نرخ حق بیمه، تنها بهره‌بردار نمونه گروه بزرگ تمایل به مشارکت در طرح بیمه عملکرد محصول چغندرقند را دارند. در این شرایط، بهره­بردار نمونه گروه­های کوچک و متوسط از طرح مذکور خارج می­شوند و احتمالاً از چغندرقند صرفه­نظر می­کنند که این امر با اهداف تعیین شده در برنامه های دولت مغایرت دارد.