پهنه‌بندی اقلیمی و امکان سنجی کشت پاییزه چغندرقند در استان کرمان

کاشت پاییزه چغندرقند به دلیل کارایی بیشتر مصرف آب در مناطق نیمه‌خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. کاشت چغندرقند در استان کرمان قبلاً فقط به‌صورت بهاره انجام می‌گرفت، لذا ضروری است امکان‌سنجی کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق صورت پذیرد. استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (gis) با در نظرگیری هم‌زمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندرقند بهترین و کم‌هزینه‌ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد کاشت پاییزه چغندرقند است. در این تحقیق به‌منظور پهنه‌بندی استان کرمان ازنظر شناسایی مناطق مستعد کشت چغندرقند، عناصر اقلیمی بلندمدت دما و بارش مناطق مختلف استان‌ جمع‌آوری گردید. سپس احتمال وقوع واحدهای حرارتی تجمعی، شاخص قابلیت تولید زیست‌توده، ساعات بهاره شدن، یخ‌زدگی، بارندگی و طول روز برای هر ایستگاه محاسبه و نقشه آن ترسیم گردید. پس از وزن دهی لایه‌های فوق با استفاده از روش سلسله مراتبی،  نقشه پهنه‌بندی نهایی در محیط arcgis تهیه گردید. نتایج نشان داد که در شهرستان‌های بافت، بردسیر و شهربابک بوته‌های چغندرقند ساقه گل دهنده تولید خواهند کرد. ولی در جنوب استان مجموع دماهای بهاره شدن برای ساقه‌روی کافی نیست. بارش کمتر از 50 میلی‌متر در طول فصل زراعی در برخی مناطق جنوبی و شمال شرق استان مزیت کشت در این مناطق را کاهش می‌دهد. بیشتر اراضی که بارش بیش از 200 میلی‌متر دارند با خطر یخ‌زدگی، عدم دریافت gdd مناسب و بهاره شدن مواجه می‌باشند. بر اساس نقشه پهنه‌بندی نهایی 19/42 درصد اراضی استان‌ کرمان شامل شهرستان کهنوج، منوجان، عنبر آباد، جنوب شهرستان جیرفت، شرق شهرستان بم و جنوب شهرستان بافت جزو مناطق بسیار مناسب، 22/67 درصد مناطق استان مناسب، 21/76 درصد متوسط و 15/36 درصد مساحت استان دارای شرایط نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند می‌باشند. بنابراین امکان کاشت پاییزه چغندرقند در سطح نسبتاً وسیعی از استان کرمان وجود دارد.