اثر عوامل محیطی و پایه های مادری بر برخی صفات بذر چغندرقند

درصد بذر استاندارد و قوه نامیه مکانیکی (درصد مغزدار بودن) در چغندرقنداز صفات مهم در تولید بذر می باشند.در این تحقیق، اثر عوامل محیطی و پایه های مادری بر عملکرد، درصد قوه نامیه مکانیکی، درصد جوانه زنی و ضریب تبدیل ده سینگل کراس چغندرقند مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌1393 در اردبیل، فیروزکوه و کرج انجام شد. سینگل کراس ها از تلاقی ده پایه مادری نرعقیم و یک پایه پدری ایجاد شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل محیط و پایه های مادری بر عملکرد بذرخام، بذر استاندارد، بذر قابل فروش، ضریب تبدیل،درصد قوه نامیه مکانیکی قبل از پوک گیری و درصد وزنی بذر قابل فروش معنی‌دار بود. محیط و پایه های مادری، درصد وزنی بذر استاندارد، درصد قوه نامیه مکانیکی بعد از پوک‌گیریو درصد جوانه زنی را تحت تاثیر قرار دادند. لیکن نتایج نشان داد که درصد بذر مغز دار جوانه نزده تنها تحت تاثیر محیط می باشد. درصد قوه نامیه مکانیکی قبل از پوک گیری در کرج، اردبیل و فیروزکوه به ترتیب 90/41، 69/73 و 40/91 درصد بود. در نتیجه عملکرد بذر قابل فروش و ضریب تبدیلسینگل کراس ها در کرج و سپس اردبیل نسبت به فیروزکوه برتری معنی داری داشتند.نتایج نشان داد که اثر محیط بر زمان اولین گل باز شدهو باز شدن 50% گل ها،معنی‌دار بود. لیکن پایه های مادری و پایه پدری در زمان شروع گل دهی و باز شدن 50 درصد گل هادر کرج، اردبیل و فیروزکوه، هم زمان بودند. بیشترین درصد وزنی بذر قابل فروش به سینگل کراس های ms sb17 * ot 231،ms sb37 * ot 231 و ms 7112 * ot 231در کرج و در اردبیل به سینگل کراسms sb37 * ot 231به ترتیب حدود 64 ، 61 و 47 درصد تعلق داشت.بنابراین، بر اساس نتایج این مطالعه استنباط می شود که کوتاه بودن دوره رشد زایشی همراه با یکنواختی رشد بوته ها در یک سینگل کراس، می تواند در نهایت به افزایش رسیدگی یکنواخت و ضریب تبدیل بذر منجر شود. بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی به سینگل کراس های ms sb16 * ot 231وms 452 * ot 231 به ترتیب با 91/84و 79/33 درصد تعلق داشت.