اثربخشی آموزش مفاهیم طرحواره درمانی بر باورهای هذیانی و اجتناب شناختی در افراد دارای علائم وسواس فکری- عملی

زمینه و هدف: افراد دارای اختلال وسواس فکری- عملی طیفی از انواع خطاهای شناختی مشکلات هذیانی را تجربه می کنند که نیازمند شناخت بیشتر مداخلات درمانی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم طرحواره درمانی بر باورهای هذیانی و اجتناب شناختی در افراد دارای علائم وسواس فکری- عملی انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری باگروه کنترل بود. جامعه آماری افراد دارای اختلال وسواس فکری- عملی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و روان‌پزشکی شهر سنندج در سال 1401 تا 1402 بودند که با روش نمونه گیری دردسترس تعداد 30  نفر از آن ها انتخاب و سپس به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر)  قرار گرفتند. درمان طرحواره درمانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای و هفته ای یک بار برای گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای در این مدت دریافت نکردند. برای جمع‌آوری داده ها از پرسش‌نامه های وسواس فکری عملی براون (1989)، هذیان پیترز (2013) واجتناب شناختی سکستون و دوگاس (2004) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss-24 و روش تحلیل واریانس تحلیل گردید.یافته ها: نتایج نشان داد جلسات مفاهیم طرحواره درمانی باعث کاهش باورهای هذیانی و اجتناب شناختی می‌شود و نتایج پیگیری یک ماهه نشان داد که این تاثیر ماندگار بود.نتیجه‌گیری: طرحواره درمانی شامل تکنیک‌های تجربی است که به بیماران امکان می دهد الگوهای قالبی افکار و هیجانات خود را به‌صورت عاطفی پردازش کنند که باعث کاهش باورهای هذیانی و اجتناب شناختی در بیماران دارای اختلال وسواس می شود.

the effectiveness of teaching schema therapy concepts on cognitive avoidance and ambiguity tolerance in people with obsessive-compulsive symptoms

introduction: individuals with obsessive-compulsive disorder (ocd) often experience a range of cognitive errors and delusional problems, highlighting the need for effective therapeutic interventions. the present study aimed to investigate the effectiveness of teaching schema therapy concepts on delusional beliefs and cognitive avoidance in individuals with obsessive-compulsive symptoms.materials and methods: this quasi-experimental study utilized a pre-test-post-test design with a control group. the statistical population comprised individuals with ocd who referred to counseling and psychiatric centers in sanandaj during 2022-2023. a total of 30 participants were selected through convenience sampling and randomly assigned to either the experimental group or the control group, with 15 participants in each group. the experimental group underwent schema therapy over eight weekly sessions, each lasting 90 minutes, while the control group received no intervention. data were collected using the brown (1989), peters (2013), and sexton and dugas (2004) cognitive avoidance questionnaires. data analysis was performed using spss-24 software and variance analysis.results: the results indicated that schema therapy significantly reduced delusional beliefs and cognitive avoidance, with follow-up assessments demonstrating that these effects were lasting (p < 0.01).conclusion: schema therapy employs experiential techniques that enable patients to emotionally process maladaptive thought and emotional patterns, thereby reducing delusional beliefs and cognitive avoidance in individuals with ocd.