تاثیر گیاهان دارویی بر عملکرد جنسی در زنان یائسه ایرانی: مرور سیستماتیک کارآزمایی‌های بالینی

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالای اختلال عملکرد جنسی در زنان یائسه، پژوهش حاضر با هدف مرور نظام‌مند تاثیر گیاهان دارویی بر عملکرد جنسی در زنان یائسه ایرانی انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تمامی مطالعات مربوط به بررسی تاثیر گیاهان دارویی بر عملکرد جنسی در زنان یائسه ایرانی با کلیدواژه‌های اختلال عملکرد جنسی زنان، اختلال عملکرد جنسی، رضایت جنسی، رفتار جنسی، فعالیت جنسی، یائسه، یائسگی، قبل از یائسگی، پس از یائسگی، گیاهان دارویی، داروهای گیاهی، مواد گیاهی، فیتواستروژن، درمان فیتواستروژنی، کارآزمایی بالینی تصادفی، با استفاده از عملگرهای بولینor  و  andدر پایگاه‌های اطلاعاتی از سال 2000 تا 2021 جستجو شدند. به‌منظور ارزیابی کیفیت مقالات از ابزار جداد استفاده شد.یافته ها: 25 مطالعه وارد مرور سیستماتیک شدند. گیاهان موردبررسی شامل جینکوبیلوبا، رازیانه، گل راعی، گرده خرما، آفرودیت، شنبلیله، رازک، کوهوش سیاه، اسطوخودوس، جنسینگ، زعفران، شبدر قرمز، خارخاسک، سیاه‌دانه و پنج انگشت، آروماتراپی ترکیبی (رازیانه، گلپر، مریم گلی، نارنج، اسطوخودوس و گل شمعدانی) بودند که بر ابعاد مختلف عملکرد جنسی بررسی کردند.نتیجه‌گیری: براساس نتایج مطالعات بررسی‌شده، اغلب گیاهان در بهبود عملکرد جنسی موثر بودند. هرچند به دلیل محدود بودن تعداد مطالعات انجام‌شده برای هر گیاه، امکان انجام متاآنالیز در این مطالعه وجود نداشت از این رو توصیه می‌شود مطالعات بیشتری در رابطه با هریک از گیاهان انجام شود تا شواهد کافی برای تصمیم‌گیری در رابطه با مصرف هریک از گیاهان به‌‌عنوان درمان‌هایی کم‌خطرتر و کم‌هزینه‌تر برای بهبود عملکرد جنسی زنان یائسه ارائه داد.

the effect of the medicinal plants on sexual function in postmenopausal women in iran: a systematic review of clinical trials

introduction: based on high prevalence of sexual dysfunction in menopausal woman, this research was performed to investigate the effect of the medicinal plants on sexual function in menopausal women.materials and methods: in this systematic review of clinical trials, persian relevant articles  were identified through a systematic search of databases from 2000 to 2021 ,using  the keywords of (female sexual dysfunction, sexual function, sexual satisfaction, sexual behavior, sexual activity, menopause, post menopause, herbal medicine , medicinal plants, herbal materials, phytoestrogens, phytotherapy, randomized clinical trials.the jadad scale was used to assess the quality of the retrieved articles.results: in final twelve articles were analyzed. the studied plants were ginkgo biloba, fennel, st johns wort, palm pollen, fenugreek, afrodit, , hop, black cohosh, lavender, ginseng, saffron, red clover, tribulus terrestris, nigella sativa and vitex agnus castus and hybrid aromatherapy (fennel, heracleum persicum, salvia officinalis, bergamot, lavender and geranium) that were studied on different dimensions of sexual function.conclusion: based on the results of studies, most plants were effective in improving sexual function. although due to the limited number of studies performed for each plant, it was not possible to perform meta-analysis in this study, so it is recommended to conduct more studies in relation to each plant to provide sufficient evidence to decide on the use of each herbs are offered as less dangerous and less expensive treatments to improve sexual function in menopausal women.