کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2؛ اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجان‌مدار

زمینه و هدف: طبق پیش بینی سازمان بهداشت جهانی شیوع دیابت نوع 2 در جهان و کشور ما تا سال 2030 به شدت رو به افزایش خواهد بود. از آنجا که کنترل قند خون موجب تاخیر در شروع و پیشرفت عوارض دیابت می شود؛ پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجان مدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کرده‌اند تشکیل دادند که تعداد 45 نفر براساس فرمول کوهن انتخاب شدند و به‌صورت گمارش تصادفی در سه گروه آزمایش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، گروه آزمایش هیجان‌مدار و گروه کنترل جای گرفتند. قند خون بیماران با استفاده از آزمایش قند خون ناشتا اندازه­گیری و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزارspss24  و از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 موثر است (0/05> p). روش درمانی هیجان مدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 موثر است (0/05> p) و بین اثربخشی روش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و روش درمانی هیجان مدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05< p).نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیر معنادار روش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و روش درمانی هیجان‌مدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 پیشنهاد می‌شود از این دو روش در راستای بهبود کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 بهره برده شود.

glycemic control in type 2 diabetic patients; the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and emotion-oriented therapy

introduction: according to the world health organization the prevalence of type 2 diabetes in our country and world will increase sharply by 2030. improving glycemic control delays the onset and progression of diabetes complications.the purpose of this study was the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and emotion-oriented therapy on glycemic control in type 2 diabetic patients.materials and methods: this experimental study was a post-test pre-test by control group. the statistical population of all people with type 2 diabetes who referred to sabzevar diabetes clinic in 1398. 45 were randomly placed in three groups (mindfulness-based cognitive therapy, emotion-oriented therapy and control). patients’ blood glucose was measured using a fasting blood glucose. spss24 software and descriptive and analytical statistics (covariance) were used to analyze the data.results: the analysis showed that mindfulness-based cognitive therapy had a positive and significant effect on glycemic control (p <0.05). emotion-oriented therapy had a positive and significant effect on glycemic control (p <0.05). both training methods mindfulness-based cognitive therapy and emotion-oriented therapy, there is no significant difference in post-test scores (p > 0.05).conclusion: considering the significant effect of methods mindfulness-based cognitive therapy and emotion-oriented therapy on glycemic control in type 2 diabetic patients, it is suggested to use these two methods to improving glycemic control in type 2 diabetic patients.