اثربخشی درمان غیرفعال‌سازی حالت خانواده‌محور، درمان شناختی-رفتاری و درمان پذیرش و تعهد بر تکانشگری هیجانی نوجوانان دختر دارای مشکلات رفتاری از طریق آموزش مادران

زمینه و هدف: تکانشگری هیجانی از مشکلاتی است که می‌تواند مشکلات رفتاری نوجوانان را با وخامت بیشتری مواجه کند. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان غیرفعال‌سازی حالت خانواده‌محور، درمان شناختی-رفتاری و درمان پذیرش و تعهد بر تکانشگری هیجانی نوجوانان دختر دارای مشکلات رفتاری اجرا شد.مواد و روش‌ها: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل مادران 120 نوجوان دختر 14 تا 18 سال دارای مشکلات رفتاری در شهر اصفهان در سال 1398 بود. از بین آن‌ها 60 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و سپس به‌صورت تصادفی و در سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه تکانشگری هیجانی بارت بود. شرکت‌کنندگان گروه های آزمایش در 10 جلسه 90 دقیقه ای، به‌صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده ها از طریق تحلیل واریانس اندازه های تکرار شده و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که در تکانشگری، درمان‌های غیرفعال سازی حالت خانواده‌محور، شناختی-رفتاری و پذیرش و تعهد با گروه کنترل، تفاوت معنادار دارند (0/01>p)، ولی بین سه درمان با یکدیگر در کاهش تکانشگری، تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05>p) .نتیجه گیری: در مجموع، یافته های این پژوهش نشان داد درمان‌های غیرفعال سازی حالت خانواده‌محور، شناختی-رفتاری و پذیرش و تعهد از زمره درمان‌هایی هستند که می‌توانند تکانشگری نوجوانان دختر دارای مشکلات رفتاری را کاهش دهند.

The Effectiveness of Family Mode Deactivation Treatment, CognitiveBehavior Therapy and AcceptanceCommitment Therapy on the Emotional Impulsivity of Adolescent Female with Behavioral Problems through Mothers’ Education

Introduction: Impulsivity is one of the problems that can worsen the behavioral problems of adolescents with behavioral problems. The aim of this study was to determine the effectiveness of family mode deactivation treatment, cognitivebehavior therapy and acceptance and commitment therapy on the emotional impulsivity of adolescent female with behavioral problems.Materials and Methods: The research method was semiexperimental with pretest, post-test and follows up design with a control group. The statistical population included the mothers of 120 adolescent girls aged 1418 years with behavioral problems, in Isfahan, Iran in 2019. Among them, 60 people were selected using the available sampling method and then randomly assigned in three experimental groups and a control group (15 people for each group). The research instrument was Barrat Emotional Impulsivity Questionnaire. The participants of experimental groups trained in 10 sessions of 90 minutes. Data were analyzed by repeated measures analysis of variance and Bonferroni post hoc test.Results: The results indicated that, there is a significant difference between family mode deactivation treatment, cognitivebehavior therapy and acceptancecommitment therapy and the control group in emotional impulsivity (P <0.01), but there was no significant difference between the three treatments in reducing impulsivity (P <0.05).Conclusion: Overall, the findings of this study showed that family mode deactivation treatment, cognitivebehavioral therapy, and acceptance and commitment therapy are among treatments that can reduce impulsivity in adolescent female with behavioral problems.