تاثیر ماساژ بازتابی کف پا بر شدت خستگی بیماران همودیالیزی

پیش زمینه: خستگی یکی از نشانه های شایع در بیماران تحت درمان بادیالیز است. یکی از اقداماتی که به عنوان مداخله پرستاری می توان استفاده کرد، ماساژ بازتابی است . این پژوهش با هدف تعیین تاثیرماساژ بازتابی کف پا بر خستگی بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام گردید. موادو روشها: مطالعه کارآزمایی بالینی دوگروهی است که بر روی بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به دو بخش دیالیز شیخ هادی هادوی وولی عصر(عج) بیرجند انجام شد. با تخصیص تصادفی 70 بیمار به دوگروه مداخله وشاهدتقسیم شدند. در گروه آزمون،رفلکسولوژی طی 3 هفته، سه بار در هفته و به مدت 16 دقیقه برای هر بیمار انجام شد و گروه کنترل مراقبتهای روتین رادریافت کردند.از پرسشنامه جمعیت شناسی و سنجش شدت خستگیfss برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد.داده ها درنرم افزارspss 21 وارد وباآزمونهای آماری ttest مستقل،آنالیزواریانس تکرارشده وتست تعقیبی بون فرونی درسطح آلفای مساوی با 0.05 آنالیز شد.یافته ها: آنالیزداده ها نشان دادشدت خستگی بلافاصله بعد از مداخله بین دو گروه تفاوت معنی داری(t=-2.790, α=0.007)، ویک هفته بعد از مداخله نیز بین دو گروه تفاوت معنی داری دارد(t=-2.545, α=0.014) آزمون بونفری نشان دادکه تفاوت معنی داری بین مرحله اول با دو مرحله بعد وجود دارد ولی تفاوت معنی داری بین دو مرحله ی بعد ازمداخله ویک هفته پس از آن وجود ندارد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد بین مراحل مختلف از نظر میانگین نمره شدت خستگی در گروه ماساژتفاوت آماری معنی داری وجود دارد((p<0.001)، اما بین مراحل مختلف از ن ر میانگین نمره شدت خستتتگی در گروه شاهد تفاوت آماری معناداری وجود ندارد p=1.000