اثر تغییرات تک نوکلئوتیدی، بازآرایی و تغییرات تعدادی ژن‌ها بر بیماری‌زایی سرطان تیروئید: یک مطالعه مروری نقلی

سرطان تیروئید شایع‌ترین بدخیمی غدد درون‌ریز است و تجزیه ‌و تحلیل مولکولی تومورهای تیروئید نشان می‌دهد پیشرفت این سرطان همانند سایرسرطان‌ها با تجمع تغییرات ژنتیک به همراه اختلالات پیش‌رونده مرتبط است. هدف از این مطالعه ارائه مروری جامع بر انواع تغییرات ژنتیکی است که با بیماری‌زایی سرطان تیروئید مرتبط هستند. بدین‌منظور جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی پاب‌مد و ساینس دایرکت از 11 دی سال 1396 تا 15 دی سال 1401، جهت یافتن مقالات درزمینه ارتباط بین تغییرات ژنتیکی و بیماری‌زایی انواع سرطان‌های تیروئید صورت گرفت. کلمات کلیدی شامل ترکیبی از واژه‌های سرطان/ کارسینوما/ نئوپلاسم، سرطان تیروئیدو بیماری‌زایی و تغییرات ژنتیکی بودند. نتیجه بررسی‌ها نشان داد که فراوان‌ترین تغییرات ژنتیکی به ترتیب شامل تک جهش‌ها به ویژه در ژن‌های braf، خانواده ras، tert و tp53، بازآرایی به ویژه در ژن‌هایret، trk، braf و pax8/pparγ، تغییرات تعدادی، و در نهایت هم‌جهش‌ها بودند. همراه بودن این تغییرات با تغییرات مولکولی ثانویه متعدد، منجر به تقویت و هم‌افزایی تاثیرات بر بیماری‌زایی مولکولی سرطان می‌گردند. هم‌چنین ژن‌های دخیل در ترمیم dna، انتقال پیام وکنترل چرخه سلولی، بیشتر تحت تاثیر تغییرات ژنتیکی قرار می‌گیرند. وقوع جهش و فعال‌سازی بیش‌ازحد مسیر پروتئین کیناز فعال‌شده با میتوژن (mapk) و جهش‌های سوماتیک در ژن‌های دخیل در مسیر pi3k-akt نیز در اغلب موارد منجر به تومورزایی و پیشرفت آن می‌گردند. بنابراین، اختلالات مولکولی ثانویه و وقوع چندین تغییر ژنتیکی هم‌زمان موجب هم‌افزایی و تقویت در تومورزایی تیروئید می‌شود. درک بیشتر در خصوص سازوکار بیماری‌زایی ژنتیکی سرطان تیروئید و کشف و شناخت نشانگرهای مولکولی می‌تواند زمینه را جهت طراحی روش‌های تشخیص پیش آگهی بیماری را فراهم آورده و راهبرد‌های بالینی بالقوه را جهت مدیریت سرطان تیروئید به عرصه عمل برساند.

effects of single nucleotide variations, gene rearrangements, and numerical changes on thyroid cancer pathogenesis: a narrative review

thyroid cancer is the most common endocrine malignancy. molecular analysis of thyroid tumors has shown that the cause of its development, as with other cancers, is the accumulation of genetic and epigenetic changes along with progressive disorders. this study aimed to provide a comprehensive overview of the genetic alterations related to the pathogenesis of thyroid cancer. for this purpose, pubmed and science direct databases were searched from the beginning of 2018 to january 5, 2022, to investigate the relationship between genetic alterations and the pathogenesis of thyroid cancers. the keywords used included a combination of “thyroid cancer/carcinoma/neoplasm” and “pathogenesis” and “genetic alterations”. the results showed that the most frequently reported genetic modifications included independent mutations, especially in the braf, ras, tert, and tp53 genes, gene rearrangements, especially in the ret, trk, braf, and pax8/pparγ genes, numerical changes, and common co-mutations. the connection between these changes and numerous secondary molecular changes leads to the strengthening and synergy of their effects on the molecular pathogenesis of cancer. in addition, genes involved in dna repair, signal transmission, and cell cycle control are affected more by genetic alterations, and mutations in the mitogen-activated protein kinase (mapk) pathway and somatic mutations in the genes involved in the pi3k-akt pathway lead to tumorigenesis and its progression in most cases. therefore, secondary molecular disorders and simultaneous genetic alterations lead to synergism and genetic enhancement in thyroid tumorigenesis. a better understanding of the molecular pathogenesis and the discovery and recognition of markers can provide prognosis and realize potential clinical solutions for managing and treating thyroid cancer.