شیوع دیابت بارداری و عوامل خطر مرتبط با آن در زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام در سال 1400

مقدمه: دیابت بارداری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک است که بسیاری از بارداری‌ها را عارضه‌دار می‌کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع دیابت بارداری و عوامل خطر مرتبط با آن، در زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی؛ پرونده زنان باردار که در فاصله فروردین تا اسفند 1400 به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام مراجعه‌ کرده بودند و در سن بارداری 24 الی 28 هفته آزمایش تست تحمل گلوکز خوراکی انجام داده بودند، بررسی شد. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه پژوهشگر ساخته؛ شامل مشخصات دموگرافیک، سوابق پزشکی، بارداری و زایمان، جمع‌آوری شد. داده‌های به دست آمده با نرم‌افزار 19 spss و با استفاده از آزمون‌های فراوانی، میانگین، تی تست، مربع کای، دقیق فیشر و رگرسیون لجستیک، تجزیه و تحلیل شدند و سطح معنی‌داری کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از مجموع 638 نفر زن باردار، 589 نفر (90.4) غیر مبتلا به دیابت و 60 نفر (9.6%) مبتلا به دیابت بارداری بودند. دیابت بارداری در زنان چندزا، سن بالاتر از 30 سال و دارای اضافه وزن در اوایل بارداری، شایع‌تر بود (0.001=p). سن، سطح تحصیلات، نمایه توده بدنی و وضعیت اقتصادی با دیابت بارداری رابطه آماری معنی‌دار داشتند (0.001=p). سابقه مرده‌زایی، سابقه سقط، تولد نوزاد بزرگ جثه (ماکروزوم)، سابقه دیابت در خانواده، ابتلا به پیش دیابت و دیابت بارداری قبلی و کم‌کاری تیروئید از عوامل خطر احتمالی دیابت بارداری بودند (0.001=p). بروز عفونت‌ ادراری و اختلال فشارخون در دیابتی‌ها بیشتر بود (0.001=p). نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که دیابت بارداری در زنان چندزای بالای 30 سال و دارای اضافه وزن در اوایل بارداری شایع‌تر بود، بنابراین مشاوره و آموزش به موقع این دسته از زنان باردار می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری موثر باشد.

prevalence of gestational diabetes and its related risk factors in women referring to health centers in ilam – 2022

introduction: diabetes is one of the most common metabolic diseases, which complicates many pregnancies. the present study investigated the prevalence of gestational diabetes and its related risk factors. materials and methods: in this cross-sectional study conducted from april 2021 to march 2022, all pregnant women referred to the health centers of ilam city, who had performed the ogtt test during the 24th-28th weeks of pregnancy, were included in the study. data were collected using a researcher-made questionnaire addressing demographic characteristics, medical records, and pregnancy and childbirth records. data were analyzed with spss software version 19 using frequency, mean, t-test, chi-square tests, fisher’s exact, and logistic regression. in this study, the significance level was set as p<0.05. results: of 638 pregnant women, 589 (90.4%) had no diabetes, and 60 (9.6%) had gestational diabetes with a prevalence of 9.6%. gestational diabetes was more common in multiparous women aged above 30 years and overweight in early pregnancy (p=0.001). age, level of education, body mass index, and economic status had a statistically significant relationship with gestational diabetes (p=0.001). history of stillbirth, history of abortion, macrosomia, history of diabetes in family, prediabetes status and previous gestational diabetes, and hypothyroidism were the possible risk factors for gestational diabetes (p=0.001). urinary tract infections and blood pressure disorders were more common in those with diabetes (p=0.001). conclusion: because gestational diabetes was more common in multiparous women aged above 30 years and overweight in early pregnancy, timely counseling and education for this pregnant group can effectively reduce the risk of developing gestational diabetes.