کارآمدی برنامه ارتقاء رفتارهای خودمدیریتی پرفشاری خون: کاربرد نظریه رفتار برنامه‌‌ریزی شده

مقدمه: پرفشاری خون یک مساله مهم بهداشت عمومی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین کارآمدی برنامه آموزشی ارتقاء رفتارهای خودمدیریتی کنترل فشارخون در میان بیماران مبتلا به پرفشاری خون در جنوب غربی ایران انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه شبه تجربی بود که در میان بیماران مبتلا به پرفشاری خون در روستاهای شهرستان شادگان، در جنوب غربی ایران، طی ماه‌های خرداد تا مهر سال 1398 انجام گرفت. شرکت‌کنندگان بطور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل (هر گروه 355 نفر) تقسیم شدند و به مدت 3 ماه مورد پی‌گیری قرار گرفتند. مداخله آموزشی بر اساس ساختارهای نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده طراحی شد. داده‌ها با انجام مصاحبه از میان شرکت‌کنندگان با استفاده از پرسش‌نامه کتبی جمع‌آوری شد. داده‌ها در نرم‌افزار spss ویرایش 16 و با بهره‌گیری از آزمون‌های تی مستقل دو گروهی، مجذور کای و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج آزمون کواریانس چند متغیره نشان داد، برنامه پیاده‌سازی شده بر نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار درک شده، قصد رفتار و خودمدیریتی کنترل پرفشاری خون بیماران گروه مداخله تاثیر معنی‌داری دارد (0/001>p). نتیجه‌گیری: پیاده‌سازی مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده در میان بیماران مبتلا به پرفشاری خون در ارتقاء رفتارهای خودمدیریتی کنترل پرفشاری خون موثر بود.

The Efficacy of Hypertension Self-Management Behaviors Promotin Program: An Application of Theory of Planned Behavior

Introduction: Hypertension is a significant public health problem. This study aimed to determine the efficacy of hypertension selfmanagement behaviors promotion programs among patients in southwest Iran. Materials and Methods: The present study was a quasiexperimental study performed among patients with hypertension in the villages of Shadegan County, in southwest Iran, from May to October, 2019. The participants were randomly assigned to the intervention and control groups (n=355 per group) and were followed up for three months. The educational intervention was developed based on the constructs of the theory of planned behavior. Data were collected using interviews with participants in the form of a written questionnaire. The collected data were analyzed in SPSS software version 16 using independent sample ttest, chisquared test, and Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA). Results: The findings of MANCOVA analysis showed that the program implementation had a significant effect on attitude, subjective norms, perceived behavior control, behavioral intention, and hypertension selfmanagement behaviors of the patients in the intervention group (p<0.001). Conclusion: The implementation of an educational intervention based on the theory of planned behavior among patients with hypertension effectively promoted selfmanagement behaviors such as hypertension control.