اثر ترکیب های ایزوکالریک تمرین ورزشی و محدودیت کالری بر حساسیت انسولینی موش‌های صحرایی نر چاق

مقدمه: چاقی به دنبال بی تحرکی و مصرف غذای پرکالری پدید می آید و حساسیت انسولینی را کاهش می دهد؛ لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر ترکیب های ایزوکالری، تمرین ورزشی و محدودیت کالری بر حساسیت انسولینی موش های چاق بود. مواد و روش ها: 56 سر موش صحرایی نر بالغ با میانگین وزنی190 گرم به طور تصادفی به دو گروه سالم (8 سر) و چاق (48 سر) تقسیم شدند. گروه چاق و سالم از غذای خشک فشرده با چربی بالا و استاندارد تغذیه کردند و پس از هفده هفته به شش گروه تمرین ورزشی، ترکیبی 1، ترکیبی 2، ترکیبی 3 و محدودیت کالری دسته بندی شدند. سپس 10 درصد از وزن غذای روزانه کاسته شد و/یا با شدت 75-70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی به مدت 48 تا 55 دقیقه بر روی تردمیل دویدند. برنامه ورزش و محدودیت کالری هفتگی برای گروه تمرین ورزشی (شش روز ورزش، صفر روز محدودیت کالری)، گروه محدودیت کالری (صفر روز ورزش، شش روز محدودیت کالری)، گروه ترکیبی 1 (2 روز ورزش، 4 روز محدودیت کالری) گروه ترکیبی 2 (3 روز ورزش، 3 روز محدودیت کالری) و گروه ترکیبی 3 (4 روز ورزش، 2 روز محدودیت کالری) به مدت دو ماه اعمال شد. از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی در سطح p≤0/05 استفاده شد. یافته ها: بین مقادیر گلوکز خون ناشتا در گروه تمرین ورزشی، محدودیت کالری، ترکیبی 1، ترکیبی 2 و ترکیبی 3 با گروه شاهد چاق کاهش معنی دار وجود داشت (به ترتیب 0/005=p=، 0/001=p، 0/044=p، 0/002=pو 0/011=p). بین مقادیر انسولین در گروه محدودیت کالری با گروه شاهد نیز کاهش معنی دار مشاهده شد (0/039=p). بین مقادیر حساسیت انسولینی در گروه شاهد چاق با گروه شاهد سالم افزایش معنی دار مشاهده شد (0/011=p). نتیجه گیری: 10 درصد تعادل منفی انرژی به شکل تمرین ورزشی، محدودیت کالری و سه ترکیب هر دو می تواند باعث کاهش معنی دار گلوکز افزایش یافته ی ناشی از چاقی بشود، اما اثر معنی داری در بهبود حساسیت انسولینی ندارد.