تصورات قالبی جنسیتی: نگرش‌های ضمنی به مشاغل و اثر مواجهه با نمونه‌های غیرکلیشه‌ای

مقدمه: تصورات قالبی جنسیتی سبب می‌شوند افراد مشاغل را در یک پیوستار زنانه-مردانه دسته بندی کنند. هدف این مطالعه، ارزیابی اثر مواجهه با نمونه‌های غیر کلیشه‌ای بر کاهش تصورات قالبی ضمنی در مورد مشاغل‌ وابسته به نقش جنسیتی بود. روش: در دو آزمایش مرتبط، از طریق مطالعه و مشاهده ی فیلم، تاثیرات مواجهه با نمونه‌های غیرکلیشه‌ای سنجیده شد. در آزمایش اول 61 دانشجو (32 زن و 29 مرد) و در آزمایش دوم 57 دانشجو از دانشگاه تهران (32 زن و 24 مرد) به صورت داوطلبانه شرکت کردند. شرکت‌کنندگان در مواجهه‌ی ضمنی با نمونه‌های کلیشه‌ای جنسیتی (گروه کنترل) و غیرکلیشه‌ای (گروه آزمایش) قرار گرفتند و بعد از آن هر گروه در آزمون تداعی ضمنی شرکت کرد. تصورات قالبی ضمنی با آزمون تداعی ضمنی (iat) اندازه‌گیری و داده‌ها با آزمون t مستقل تحلیل شدند.یافته‌ها: بر اساس نتایج آزمون t مستقل، بین تصورات قالبی ضمنی گروه‌های کنترل و آزمایش در هر دو مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر این، یافته‌های مطالعه ی اول نشان داد که در ارتباط با تقسیم‌بندی جنسیتی مشاغل، زنان بیش از مردان تصورات قالبی ضمنی دارند، اگرچه در مطالعه ی دوم چنین اثری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: تحلیل یافته‌های مطالعه ی حاضر نشان داد که صرف مواجهه با جنسیت و شغل، به فعال‌‌شدن تصورات قالبی جنسیتی خودکار در ارتباط با شغل می‌انجامد، اگرچه رویارویی با یک نمونه ی غیرکلیشه‌ای، در مقایسه با نمونه ی کلیشه‌ای، پیش از ارزیابی تصورات قالبی ضمنی، فعال‌سازی کمتر این تصورات قالبی را در پی داشت