طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه یک عامل خطر در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

هدف: اختلال استرس پس از سانحه با ویژگی های شناختی زیادی ارتباط دارد که می‌تواند از علایم این بیماری باشد و نظریه ی طرح واره‏ای در تبیین برخی از این ویژگی‌ها ممکن است مفید واقع شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی طرح واره‏های ناسازگار اولیه در مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه است. روش: این پژوهش شامل سه گروه مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، گروه غیرمبتلا و گروه بهنجار (گروهی که ترومایی تجربه نکرده بودند) بود و هر گروه 20 آزمودنی را در بر می‌گرفت. این سه گروه در متغیرهای سن و جنس همتا شدند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه ی بالینی ساختاریافته برای اختلالات محور i در dsm-iv (scid-i)، نسخه ی دوم (beck depression interview (bdi-ii)) سیاهه ی افسردگی بک (bdi ii)، سیاهه ی اضطراب بک (beck anxiety interview (bai))، سیاهه ی طرح‌واره های ناسازگار اولیه (early maladaptive schema (ysq)) و مقیاس خودسنجی تاثیر رویداد (impact of event scale (ies-r)) بود. یافته‌ها: داده‌ها با روش تحلیل واریانس یک راهه و t مستقل تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نمره ی مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه در بیشتر طرح واره های ناسازگار اولیه (از قبیل طرح‌واره‏های محرومیت هیجانی، رهاشدگی، بی اعتمادی، انزوا (کناره گیری اجتماعی)، آسیب پذیری، بازداری هیجانی و خویشتن داری ناکافی) به طور معناداری بیش از سایر گروه‌هاست. نمره ی بیماران مبتلا به این اختلال در دو سیاهه ی افسردگی و اضطراب بک نیز به طور معناداری بیشتر بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت که نظریه ی طرح واره در آسیبشناسی و درمان اختلال استرس پس از سانحه، نقش مهمی دارد.