تاثیر خستگی فکری بر زمان پاسخ و نرخ خطای فعالیت‏های سیکلی در

هدف: بررسی تاثیرات خستگی فکری بر زمان و صحت انجام کار تکراری با استفاده از یک مدل شبیه‏سازی شده در معماری شناختی act-r (adaptive control of thought-rational). از آنجا که در تحقیقات پیشین، اثر خستگی بر فعالیت‌های پرتکرار با سیکل کوتاه و در زمان طولانی در نظر گرفته نشده است، نمونه‏ای از کار فکری یکنواخت و تکراری در محیط نرم افزاری معماری شناختی act-r مدل شد. روش: در یک بار اجرای این مدل، میانگین زمان پاسخ برای هر سیکل از تقسیم زمان کل پاسخ بر تعداد تکرارها و نرخ کلی خطا نیز از تقسیم تعداد پاسخ‏های نادرست بر تعداد تکرارها، پس از حذف تکرارهای فاز یادگیری، به دست می‏آید. سپس با بررسی آثار خستگی بر act-r، ضریب افزاینده در مدل شبیه‏سازی شده تعریف و اضافه شد. این ضریب برای تعریف میزان تمرکز فکری به کار می‏رود و چون با کاهش آن، زمان پاسخ و نرخ خطا افزایش می‏یابد ضریب افزاینده ‏نامیده می-شود. با اجرای این مدل برای افراد داوطلب، داده‏های واقعی جمع آوری و با استفاده از روش آماری anova (analysis of variance) با خروجی‏های مدل مقایسه شد. پس از صحه گذاری مدل، تاثیر ضرایب افزاینده بر زمان پاسخ و نرخ خطا تحلیل شد. یافته‏ها: با آزمون f در سطح درصد 5 = ? ثابت شد که بین داده‏های مجازی و داده‏های واقعی تفاوت معناداری وجود ندارد و مدل ارایه شده معتبر است. سپس مدل برای سیکل سه ثانیه با تعداد تکرارهای مختلف و در دفعات متعدد اجرا شد که با مد نظر قراردادن عامل خستگی فکری، افزایش در میانگین زمان پاسخ تا 5/0 ثانیه برای هر سیکل و افزایش در میانگین نرخ خطا تا 12 درصد به دست آمد. نتیجه‏گیری: پس از هزار سیکل، میانگین زمان پاسخ برای هر سیکل به طور تقریبی به میزان 43/0 ثانیه و میانگین نرخ خطا به اندازه ی 8 درصد افزایش می‏یابد که شاهدی است بر اثر منفی خستگی فکری. این اثر را می‏توان با راه کارهایی مانند استراحت به موقع کنترل کرد و کاهش داد.