رابطه خوش‌بینی تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان: نقش واسطه‌ای نشخوار فکری

مقدمه: سازگاری تحصیلی مورد توجه پژوهشگران تعلیم و تربیت بوده است و تلاش‌های زیادی در راستای تعیین عوامل موثر بر آن از سوی پژوهشگران به ‌عمل‌ آمده است، ازاین‌رو مطالعه حاضر با هدف نقش واسطه‌ای نشخوار فکری در رابطه خوش‌بینی تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانش‌ آموزان انجام شد.روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی_همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهر بیرجند در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که 120 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس به ‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه‌های خوش‌بینی تحصیلی tschannen-moran و همکاران (2013)، نشخوار فکری nolen-hoeksema و morrow (1991) و سازگاری تحصیلی clark و clark (1982) بودند. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss نسخه 24 (آزمون همبستگی پیرسون) و نرم‌ افزار smartpls استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثر خوش‌بینی تحصیلی بر نشخوار فکری منفی (0/645-β=)، اثر خوش‌بینی تحصیلی بر سازگاری تحصیلی مثبت (0/263β=) و اثر نشخوار فکری بر سازگاری تحصیلی منفی (0/378-β=) و معنا‌دار بود (0/01>p). همچنین ضریب مسیر رابطه غیرمستقیم بین خوش‌بینی تحصیلی با سازگاری تحصیلی از طریق متغیر میانجی نشخوار فکری معنادار بود (0/01>p).نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها می‌توان بیان کرد که با افزایش خوش‌بینی تحصیلی و کاهش نشخوار فکری، سازگاری تحصیلی دانش ‌آموزان بهبود می‌یابد، لذا برای افزایش سازگاری تحصیلی در دانش‌ آموزان، باید به نقش خوش‌بینی تحصیلی و نشخوار فکری در دانش ‌آموزان توجه شود.

the relationship between academic optimism and academic adjustment in students: the mediating role of rumination

introduction: education researchers have focused on academic adjustment, and many and many efforts have been made to determine the factors affecting it. therefore, the present study aimed to mediate the role of rumination in the relationship between academic optimism and academic adjustment of students. methods: the method used in the current research was descriptive-correlation of the type of structural equations. the research population included all the male and female secondary school students of birjand city, iran, in the academic year 2023-2024, of which 120 people were selected as a sample using the available sampling method. the data collection tools were the academic optimism questionnaires of tschannen-moran et al. (2013), rumination by nolen-hoeksema and morrow (1991), and academic adjustment by clark and clark (1982). spss version 24 software (pearson correlation test) and smartpls software were used for data analysis.results: the results revealed the effect of academic optimism on negative rumination (β=-0.645),the effect of academic optimism on positive academic adjustment (β=0.263), and the effect of rumination on negative academic adjustment (β=-0.378), was significant (p<0.01). furthermore, thepath coefficient of the indirect relationship between academic optimism and academic adjustment through the mediating variable of rumination was significant (p<0.01).conclusion: the findings suggest that enhancing academic optimism while reducing rumination can significantly improve students' academic adjustment. therefore, fostering academic optimism and minimizing rumination is crucial to boost students' academic adaptation.