مقایسه اثربخشی روان درمانی مبتنی بر فرهنگ و درمان شناختی‌رفتاری بر افسردگی و افکار خودکشی باتوجه به نقش تعدیل گر نوروتروفیک مشتق شده از مغز در دختران نوجوان

مقدمه: افسردگی و خودکشی از مشکلات عمده در نظام سلامت در تمام جهان هستند و تحت تاثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی_فرهنگی می ‌باشند. هدف پژوهش حاضر مقایسه روان درمانی مبتنی بر فرهنگ با درمان شناختی_رفتاری بر افسردگی و افکار خودکشی در دختران نوجوان با توجه به نقش تعدیل گر عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز بود. روش کار: پژوهش نیمه‌ آزمایشی (پیش ‌آزمون_پس ‌آزمون، با گروه کنترل) بود. جامعه پژوهشی شامل دانش ‌آموزان دختر 15 ساله شهر اصفهان بودند که به روش خوشه‌ ای چند مرحله ‌ای 45 نفر از میان آنان انتخاب شده و به روش تصادفی در 3 گروه درمان شناختی_رفتاری، روان درمانی مبتنی بر فرهنگ و گروه کنترل گمارده شدند. هر دو گروه مداخلاتی شامل 12 جلسه آموزش نوجوانان و 3 جلسه آموزش والدین بود. متغیرها از طریق پرسشنامه افسردگی بک-2، مقیاس چندنگرشی تمایل به خودکشی (اورباخ و همکاران، 1981) و سنجش نمونه های خون بررسی گردیدند. داده ‌ها با استفاده از نرم ‌افزارspss-24  و آزمون کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند.یافته‌ ها: اثربخشی هر دو مداخله بر عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز در خون افراد به عنوان متغیر وابسته معنادار نبود و همچنین عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز در خون اثرات هیچ یک از دو مداخله متغیرهای وابسته را تعدیل نکرد (0.05≤p). اثربخشی هر دو مداخله بر کاهش میزان افسردگی و نیز کاهش افکار خودکشی معنادار بود اما تفاوت اثربخشی دو گروه بر میزان افسردگی معنادار نبود (0.05≤p).نتیجه ‌گیری: تعامل عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز با مداخلات روان ‌شناختی؛ ممکن است تحت تاثیر متغیرهایی باشد که هنوز شناسایی نشده و نیز روان درمانی مبتنی بر فرهنگ در مقایسه با درمان استاندارد شناختی_رفتاری، اثربخشی خوب و قابل توجهی بر افسردگی و افکار خودکشی در دختران نوجوان داشت.

comparison of the effectiveness of culture-based psychotherapy and cognitive-behavioral therapy on depression and suicidal ideation for the role of brain-derived neurotrophic moderators in adolescent girls

introduction: depression and suicide are significant problems in the health system worldwide andare influenced by biological, psychological, and socio-cultural factors. this study aimed to compareculture-based psychotherapy with cognitive-behavioral therapy for depression and suicidal ideationin adolescent girls concerning the moderating role of brain-derived neurotrophic factors.methods: this is a quasi-experimental research (pre-test, post-test, and control group). the studypopulation consisted of 15-year-old female students in isfahan who were selected by multi-stagecluster sampling of 45 people and randomly assigned to three groups cognitive-behavioral therapy,culture-based psychotherapy, and control group (without intervention). both intervention groupsincluded 12 sessions of adolescent education and three sessions of parent education. researchvariables were assessed through beck depression inventory (1996), the multi-attitude suicidetendency scale (orbach et al., 1981), and blood samples. data were analyzed using spss-24software, multivariate analysis of covariance (mancova).results: the effectiveness of both interventions on brain-derived neurotrophic factors in blood inindividuals was not significant as a dependent variable. also, brain-derived neurotrophic factors didnot moderate the effects of either intervention on dependent variables (p≤0.05). the effectiveness ofboth interventions in reducing the rate of depression and suicidal ideation was significant. however,the difference in the effectiveness of the two groups on the rate of depression was not significant(p≤0.05).conclusion: the interaction of brain-derived neurotrophic factors with psychological interventionsmay be influenced by variables that have not yet been identified. also, culture-based psychotherapyhas a good and significant effect on depression and suicidal ideation in adolescent girls comparedto standard cognitive-behavioral therapy.