رابطۀ ابعاد حساسیت و هوش زیباشناسی در دانش‌آموزان: مقایسه برپایۀ جنسیت و سن

مقدمه: حساسیت و هوش زیباشناسی به تازگی مورد توجه دانشمندان حوزه‌های مختلف هنر، جامعه‌شناسی، و روان‌شناسی قرار گرفته و نظریه‌های گوناگونی در مورد آن ارائه شده است. هدف این پژوهش بررسی رابطۀ ابعاد حساسیت و هوش زیباشناسی در دانش‌آموزان و مقایسه این متغیرها برپایۀ جنسیت و سن بود.روش کار: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری شامل دانش‌آموزان شهر تویسرکان (دوره‌های دبستان، متوسطۀ نخست، و متوسطۀ دوم) در سال 1400 بود. تعداد 300 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های حساسیت و هوش زیباشناسی را به روش آنلاین یا حضوری پاسخ دادند. داده‌ها با روش همبستگی و مدل معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای spss25 و lisrel تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین همۀ ابعاد حساسیت و هوش زیباشناسی رابطۀ معنادار وجود دارد (05/0>p). بین دختران و پسران و نیز گروه‌های سنی از نظر هوش زیباشناسی و حساسیت زیباشناسی تفاوت آماری معنادار به دست آمد. همچنین، مدل برآورد شده در این پژوهش از برازش خوبی برخوردار بود (92/0 =cfi؛ 91/0 =gfi؛ و 011/0 =rmsea).نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که هوش زیباشناسی افراد با حساسیت زیباشناسی آنان رابطۀ نزدیکی دارد و این ارتباط نزدیک در سطح مولفه‌های این دو نیز وجود دارد. همچنین حساسیت، توجه، و پاسخ‌دهی دانش‌آموزان دختر و پسر در پایه‌های تحصیلی گوناگون نسبت به محرک‌های زیبا متفاوت است و باید در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و پرورشی خود به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند.