بررسی اثربخشی درمان توان‌بخشی شناختی در کنترل استرس و اضطراب دانش‌آموزان دختر دوره دوم دبیرستان

مقدمه: استرس و اضطراب عملکرد شناختی تکالیف درگیر در حافظه فعال را تخریب کرده، اثرات کاهشی بر ظرفیت حافظه فعال داشته و از کارایی آن می ‌کاهد. یکی از رویکردهای درمانی جدید که اثربخشی آن در کاهش استرس و اضطراب قابل‌ بررسی است، توان‌بخشی شناختی و تلاش جهت ترمیم نقایص شناختی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان توان‌بخشی شناختی در کنترل استرس و اضطراب دانش‌آموزان دختر دوره دوم دبیرستان شهر تهران انجام شده است.روش‌ کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش‌ آزمون و پس ‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه پژوهش متشکل از دانش‌ آموزان دختر با نشانه ‌های اضطراب و استرس که در مقطع دوره دوم دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 13981397 مشغول به تحصیل بودند، بود. نمونه پژوهش شامل 30 دانش ‌آموز دختر بود که به روش نمونه‌ گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش توسط نرم‌افزار توان‌بخشی شناختیcaptainchr('39')s log در 8 جلسه 90 دقیقه ‌ای به صورت فردی مورد مداخله قرار گرفتند، در صورتی که هیچ مداخله ‌ای روی گروه کنترل انجام نگرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه dass21 بود که دو گروه، در سه مرحله آن را تکمیل نمودند. داده ‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و به وسیله نرم‌افزار spss22 تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان توان‌بخشی شناختی حافظه فعال تاثیر معناداری در کاهش استرس و اضطراب دانش‌ آموزان در مرحله پس ‌آزمون و پیگیری دارد.نتیجه ‌گیری: بر اساس یافته ‌های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که درمان توان‌بخشی شناختی حافظه فعال در کاهش استرس و اضطراب دانش ‌آموزان دختر موثر است، در نتیجه می توان جهت کاهش استرس و اضطراب آنها از این مداخله سود جست.

Efficacy of cognitive rehabilitation therapy on stress and anxiety of the high school second level female students

Introduction: Anxiety and stress degraded the cognitive function of tasks involved in working memory and decreased working memory capacity and efficiency. Working memory is a complex, limitedcapacity cognitive system that prepares information to be stored while processing it simultaneously. One of the new therapeutic approaches whose effectiveness in the reduction of stress and anxiety might be considered is cognitive rehabilitation; the efforts to repair cognitive deficits.This study is designed to evaluate the efficacy of cognitive rehabilitation therapy (CRT) on stress and anxiety of the high school second lever female students in Tehran.Methods: The following study is a semiexperimental study with pretest posttest and control group with a followup stage. The target society of this research includes female students with symptoms of anxiety and stress at the second level of high school in Tehran during the academic year of 20182019. The participants are 30 female students in two matched groups (15 participants within the experimental group and 15 ones in the control group) selected by the available sampling method. The experimental group received eight sessions of 90 minutes of individual CRT intervention using computerbased cognitive rehabilitation software. The control group did not have any type of intervention and recruited from the waiting list. The measurement instrument was the depression anxiety and stress scale (DASS) distributed in three different periods of time (pretest, posttest, and followup stages. The obtained data were analyzed by SPSS22. Indicators such as mean and standard deviation and multivariate analysis of covariance were used. The Levin test helped us to check the homogeneity of variances.Results: The results indicated that the CRT method of intervention effectively reduced the high school second level female students rsquo; stress and anxiety. However, just its effect on anxiety remained persistent untill the followup period.Conclusion: CRT method effectively affects the anxiety and stress of high school second level female student, and it might be considered as a useful way in the field.