چارچوب ارجاعی زمان در گویش‌وران زبان فارسی از منظر استعاره‌های مفهومی

مقدمه: پژوهش حاضر نگاشت فضازمان را در زبان فارسی از منظر استعاره‌ های مفهومی lakoff و johnson مورد بررسی قرار داد تا چارچوب ارجاعی زمان و منابع اقتباس آن را دریابد. استعارۀ زمان به مثابه فضا بر این فرضیه استوار است که ما مفهوم انتزاعی چون زمان را از مفهوم عینی چون فضا الگوبرداری می کنیم و آن را در ذهن و زبان خود مفهوم سازی می‌‌ نماییم. روش کار: برای دستیابی به اهداف تحقیق، دادۀ مورد نیاز از طریق طراحی 5 آزمایش زبانی و غیرزبانی به روش تجربی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ ها عبارتند از: آزمایش کتبی آرایش واژگان زبانی، آزمایش چینش مهره ‌های حاوی واژگان زمانی، آزمایش زبان ‌‌شناختی جمله، آزمایش غیر زبانی با عکس، و آزمایش ایما و اشارات کلامی. در این آزمایش ‌های تجربی 154 دانشجوی زن و مرد با محدوه سنی 18 تا 54 سال از دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمشهر و دانشگاه علوم پزشکی آبادان شرکت نمودند. یافته ‌ها: درصد و میانگین بسامد وقوع نمونه ‌های مورد نظر جستار حاضر نشان داد که محورهای افقی جانبی راست به چپ برگرفته از جهت نوشتاری زبان فارسی؛ محور افقی سهمی عقب به جلو برگرفته از جهت راه رفتن، استعاره‌ های زبانی، و جهت نگاه؛ و محور افقی جانبی چپ به راست برگرفته از جهت نوشتاری اعداد و ریاضیات مهم‌ترین منابع اقتباسی مفاهیم انتزاعی زمان در زبان فارسی قلمداد می گردند. نتیجه ‌گیری: چارچوب ارجاعی اتخاذ شده و نوع محورهای سهمی و جانبی بسیار تحت‌ تاثیر، نوع آزمایش، الگو و طراحی آزمایش، مفهوم مورد آزمایش، زبان و استعاره ‌های زبانی، و صنایع فرهنگی می باشند.

Temporal frames of reference in Persian speakers language based on conceptual metaphors theory

Introduction: The present study aimed to examine the spatialtemporal mapping in Persian based on Lakoff and Johnsonchr('39')s conceptual metaphors theory to find the temporal frame reference its adoption sources. The metaphor of time as space is based on the hypothesis that we adopt an abstract concept such as time from an objective concept such as space and conceptualize it in our minds and languages.Methods: The required data were analyzed by designing five experimental linguistic and nonlinguistic experiments to achieve the research objectives. Experiments include temporal word arrangement, the arrangement of temporal stickers/tokens, and language elicitation with Wednesday meeting, picture arrangement, and cospeech gesture. One hundred fiftyfive male and female students aged 18 to 54 from Islamic Azad University of Khorramshahr Branch and Abadan University of Medical Sciences participated in these experimental experiments.Results: Samples rsquo; percentage and frequency of occurrence illustrated that lateral axis from right to left adopted from Persian writing direction; sagittal axis back to front adopted from walking direction, looking direction, linguistic metaphors; lateral axis from left to right adopted from mathematics writing direction are the main sources of adoption of abstract temporal concepts in Persian.Conclusion: This research implied that the adopted frame of reference and the sagittal or lateral axes are strongly influenced by the type of task, pattern and design of the experiment, the given concepts, language and linguistic metaphors, and cultural artifacts.