تا‌ثیر آموزش مهارت‌های شناختی-‌اجتماعی بر روابط مثبت با دیگران و سازگاری دانش‌آموزان

مقدمه: روان شناسان و متخصصان علوم رفتاری همواره سعی داشته‌اند با توسعه برنامه ‌های آموزشی گوناگون، سطح سازگاری افراد را در گروه ‌های سنی مختلف افزایش دهند. بر این اساس، مرور نتایج مطالعات در حوزه شناختی_اجتماعی، نشان می دهد که بخش قابل‌ملاحظه‌ای از کنش‌وری نا‌مناسب نوجوانان، به نقص در خزانه مهارتی آنها مربوط می ‌شود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اثربخشی آموزش مهارت های شناختی_اجتماعی بر روابط مثبت با دیگران و سازگاری نوجوانان انجام شد.روش کار: در این پژوهش نیمه‌ آزمایشی با طرح پیش ‌آزمون_پس‌ آزمون با گروه کنترل و همراه با پیگیری دو ماهه، از جامعه آماری 148 نفری دانش‌آموزان دختر پایه هشتم، 58 دانش ‌آموز با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در گروه ‌ها جایگزین شدند. دانش‌آموزان دو گروه، در مرحله پیش‌ آزمون و پس آزمون به مقیاس روابط مثبت با دیگران و مقیاس سازگاری، پاسخ دادند. برای دانش‌آموزان گروه آزمایش به مدت 10 هفته و هر هفته حدود 2 ساعت، برنامه آموزش مهارت های شناختی_اجتماعی ارائه گردید. نتایج با آزمون ‌های تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری و با استفاده از نرم افزار spss18 تحلیل شدند.یافته ‌ها: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری برای تعیین اثر گروه بر سازگاری دانش‌آموزان در مرحله پس‌ آزمون و پیگیری معنادار بود (p<0/05). همچنین، نتایج تحلیل کواریانس تک‌ متغیری برای تعیین اثر گروه بر میزان روابط مثبت با دیگران در مرحله پس‌ آزمون و پیگیری نیز معنادار بود (p<0/05). از طرفی یافته ها نشان دادند که اثر مداخله بر متغیرها در مرحله پیگیری ثابت بوده است.نتیجه ‌گیری: نتایج نشان داد که برنامه آموزش مهارت‌های شناختی_اجتماعی از طریق بازسازی شناختی، اصلاح اسنادهای علّی و تحریف‌های شناختی و همچنین پربارسازی مهارت های رابطه بین‌فردی در تقویت خزانه مهارتی فراگیران به‌ طور تجربی موثر بود.

Effect of cognitive social skills training on positive relationships with others and adjustment of students

Introduction: Psychologists and behavioral science experts have always tried to increase the level of adjustment of individuals in different age groups by various developing educational programs. Therefore, the review of the results of studies in the field of social cognition illustrates that a significant part of the cognitive social maltreatment of adolescents is related to the deficiency of their skill treasury. Hence, the purpose of this study was to examine the effectiveness of cognitive social skills training in positive relationships with others and adjustment of adolescents.Methods: In this quesiexperimental research with pretestposttest nonequivalentgroup design with two month followup, a population of 148 female students of the 8th grade, 58 students were selected by convenience sampling method and then divided into two groups. All the participants in the two groups responded to the scale of the positive relationship with others and Student Adjustment before and after the experiment. The students of the experimental group received cognitive social skills training for 10 weeks, (2 hours per week). Finally, the obtained results were analyzed by univariate and multivariate covariance analysis using SPSS software.Results: The results of the multivariate covariance analysis for determining the effect of the group on student's adjustment was significant in the posttest and follow up (P<0.05). As well as the results of univariate covariance analysis to determine the effect of the group on the level of positive relationships with others in the posttest and follow up was statistically significant (P<0.05). Also, the findings indicated that the intervention effect on the variables in the follow up stage was invariant.Conclusion: The results of this study indicated that the cognitive social skills training program was experimentally effective in cognitive restructuring, cognitive impairment and causal bias, as well as the enhancement of interpersonal skills in enhancing the skills of the students.