نظریه علم مطلق پویا: نقد و بررسی دیدگاه جان سندرز در خصوص علم مطلق الهی و اختیار آدمی

جان سندرز، در کتاب خدایی که ریسک می‌کند، در پی پاسخی مناسب و کارآمد به مسئلۀ علم پیشین الهی و اختیار انسان است. ضمن تایید علم مطلق الهی، او علم پیشین فراگیر و حتمی خداوند به رویدادهای آینده را انکار می‌کند. او دیدگاهش را «علم مطلق پویا» می‌نامد. مطابق این دیدگاه، آینده به لحاظ معرفتی گشوده است، و حقایق مربوط به آینده قابل دانستن نیستند؛ در نتیجه علم پیشین الهی منطقاً امکان‌پذیر نیست. خداوند البته هر چیز دانستنی را می‌داند، ولی علم مطلق مستلزم علم پیشین نیست. خداوند حتی می‌تواند بر اساس علم جامع خود به رویدادهای زمان حال و گذشته آینده را پیش‌بینی کند، ولی این پیش‌بینی همواره در معرض خطا و اشتباه است. همان طور که قدرت مطلق خداوند با ناتوانی او در انجام محالات منطقی نقض نمی‌شود، علم مطلق او نیز با ندانستن نادانستنی‌ها انکار نمی‌شود. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین و توضیح دیدگاه جان سندرز، به نقد و بررسی آن پرداخته‌ایم.

Dynamic Omniscience: A Critique of John Sanders’s View of Divine Omniscience and Human Free Will

In his book, The God Who Risks, John Sanders tries to reach an adequate resolution to the conflict between divine foreknowledge and human free will. He admits God’s omniscience but denies  His exhaustive definite foreknowledge of future events. Sanders calls this “dynamic omniscience”. According to this view, future events are not knowable and are epistemologically open; So, divine foreknowledge is not logically possible. God knows all there is to know, but omniscience does not require foreknowledge. God may give a forecast of what he thinks will occur based on his exhaustive knowledge of past and present factors, but such predictions are always open to the possibility that God might be mistaken about some points. Just as omnipotence is not denied by saying that God cannot do the logically impossible, so too omniscience is not denied by saying that God cannot foreknow the logically unknowable.  This article is an exposition and critical evaluation of Sanders’s view.