|
|
تاثیر فعالیّت های تکتونیکی در ریخت شناسی حوضهی آبریز رودخانهی رویین در شمال شرق ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مقیم مقامی غلامرضا
|
منبع
|
جغرافيا و توسعه - 1395 - دوره : 14 - شماره : 43 - صفحه:71 -90
|
|
|
چکیده
|
حوضه ی آبریز رویین، یکی از زیرحوضه های رودخانهی کالشور، واقع در دامنه های جنوبی کوه های آلاداغ است، که در شمال شرقی ایران قرار دارد. فعالیّت های تکتونیکی این حوضه، در آخرین فاز کوه زایی لارامید آغاز شده و همچنان ادامه دارد. این فعالیّت ها، علاوه بر وقوع مخاطرات طبیعی، تاثیرات زیادی در ویژگی های مختلف این حوضه داشته است. اطلاع از فعالیّت های تکتونیکی این حوضه، به دلیل مجاورت و تاثیرگذاری آن در شهر بجنورد (مرکز استان خراسان شمالی) و برنامه ریزهای آمایش رودخانه ای، یک ضرورت محسوب می شود. جهت بررسی این فعالیّت ها از شاخص های مورفوتکتونیکی مرتبط با ژیومورفولوژی، یعنی مقایسهی نیمرخ طولی و لگاریتمی، شاخص پهنای کف دره نسبت به ارتفاع آن (vf)، شاخص تضاریس جبهه کوهستان(smf)، شاخص سینوسی رودخانه (s) و شاخص ارزیابی فعالیّت های زمین ساختی (lat) استفاده گردیده ونتایج حاصل از بررسی این شاخص ها و تاثیر چینخوردگی ها نشان داده است که این حوضه در معرض فعالیّت های شدید تکتونیکی قرارداشته و این فعالیّت ها باعث شده است که در این حوضه، نیمرخ طولی رودخانه ها نامنظم، دره ها عمیق و کم عرض، شکل حوضه کشیده و مسیر رودخانه ها و جبههی کوهستان پیچ و خم کمتری داشته باشد. همچنین جمع بندی این مطالعات نشان داد که فعالیّت های تکتونیکی در محل اتصال سه شاخهی این رود، یعنی منطقه دومن نیم، به اوج خود رسیده و حاصل آن به صورت تنگهای کمعرض، صخره های پرشیب و پدیدهی انحراف رودخانه ای جلوهی خاصی به توپوگرافی این قسمت حوضه داده است.
|
کلیدواژه
|
حوضهی آبریز رویین ,شاخص های مورفوتکتونیک ,ریخت شناسی حوضه ,Rueen Basin ,Morpho Tectonic Index ,Morphology Of Basin
|
آدرس
|
دانشگاه دامغان, استادیار, ایران
|
پست الکترونیکی
|
gh.maghami@du.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|