عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر مهاجرت بین استانی در ایران (بر پایه‌‌ی مدل گرانش بسط یافته طیّ دوره‌ 1385-1375)

مهاجرت داخلی تاثیرات گستردهای بر پویایی‌های جمعیّتی ایران در دهه‌های اخیر داشته است. از میان انواع مهاجرت داخلی، در سال 1375 حدود 35 درصد، بین استان‌های کشور و بقیه در درون استان‌ها صورت گرفته بود؛ درصورتی که در سال 1385 سهم مهاجرت‌های بین استانی به 41 درصد افزایش یافته است؛ بنا بر این به نظر می‌رسد بررسی و تحلیل عوامل پدیده‌ی مهاجرت بین استانی در کشورمان به منظور شناخت جریان‌های مهاجرت و برنامه‌ریزی در جهت بهره‌گیری از این پدیده و جلوگیری از نتایج زیانبار آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. این مقاله به ارایه‌ی یک مطالعه‌ی تجربی پیرامون عوامل مهاجرت بین استانی در ایران پرداخته و با بهره‌گیری از داده‌های سرشماری‌های سال‌های 1375 و 1385، مدل گرانش بسط یافته مهاجرت را برای ایران آزمون نموده و برخی عوامل مهم مهاجرت را شناسایی کرده است. نتایج نشان داد که هر دوی عوامل اقتصادی نظیر تفاوت‌های درآمدی و نرخ‌های بیکاری و همچنین عوامل اجتماعی نظیر وجود شبکه‌های اجتماعی اثر معناداری بر مهاجرت دارند.