نواحی تداوم بارش ایران

در این پژوهش، جهت بررسی تداوم بارش ایران از داده‌هایِ بارشِ روزانه‌ی 1437 ایستگاه همدید، اقلیمی و باران سنجی ایران در بازه‌ی زمانی 01/01/1340 تا 11/10/1383(15992 روز) استفاده شده است. این داده‌ها، به روش کریگینگ ساده بر روی گستره‌ی ایران در شبکه‌ای منظم به ابعاد 15× 15 کیلومتر میانیابی گردیده‌اند. سپس بر اساس معیار قراردادی روز بارشی، تداوم‌های بارش گستره‌ی ایران به همراه سهم آن‌ها در تامین بارش و روزهای بارشی در هر نقطه (7187 نقطه) از ایران برآورد شده است. آنگاه نقاط مختلف ایران از لحاظ سهم تداوم‌های بارش در تامین روزهای بارشی و بارش، مقایسه و پهنه‌بندی انجام گرفته است. بنابراین، بر اساس روز بارشی (5/0 میلیمتر و بیشتر در شبانه‌روز) تداوم‌های بارش در گستره‌ی ایران از 1 تا 45 روز متوالی نوسان داشت. سهم درصدی هر تداوم (45 تداوم) در تامین روزهای بارشی و بارش هر نقطه از ایران (7187 نقطه) برآورد شده و با آرایه‌ی مبنای پهنه‌بندی ایران قرار گرفته است. اجرای فرایند تحلیل خوشه‌ای بر روی فواصل اقلیدوسی این آرایه‌ به روش ادغام وارد نشان داد که پنج ناحیه‌ی تقریباً همگن در ایران بر اساس تداوم‌های بارش وجود دارد. آرایش جغرافیایی این نواحی، وابستگی مکانی بارش ایران به ناهمواری‌ها، مسیر سامانه‌های بارش‌زا، نزدیکی به منابع رطوبتی و اثر دریا و وابستگی زمان دریافت بارش ایران را به عرض جغرافیایی، مسیر سامانه‌های بارش‌زا و پیش روی و پس روی آنها را آشکار می‌سازد