بررسی میزان گسترش شهرهای کوچک و میانی در ایران

توسعه‌ی فراگیر و همه‌جانبه‌ی کشور، بطوری‌که همه‌ی افراد و گروه‌ها و نیز همه‌ی مکان‌ها و فضاهای آن را دربرگیرد، نیازمند ساختار فضایی و نظام سکونتگاهی متعادل می‌باشد. دستیابی به چنین تعادلی، نیازمند تقویت و توسعه‌ی شهرهای میانی و کوچک می‌باشد. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه: میزان گسترش شهرهای کوچک و میانی استان‌های ایران در سال 1385 چقدر است؟ در پاسخ به سوال مذکور، پس از بررسی مبانی نظری، متغیّرهای ارزیابی مشخص گردید و فرضیه‌ی تحقیق نیز مبنی بر توسعه‌ی بیشتر شهرهای کوچک و میانی در استان‌های نیمه‌ی شمالی- غربی کشور ارایه شد. برای ارزیابی مساله و آزمون فرضیه‌ی تحقیق، در چارچوب روش توصیفی- تحلیلی، شاخص کلی میزان گسترش شهرهای کوچک و میانی استان‌ها با شش شاخص اصلی و بر اساس روش مجموع ساده‌ی وزین تعریف عملیاتی و قابل سنجش شد. داده‌های مورد نیاز نیز از طریق روش کتابخانه‌ای و وزن شاخص‌ها نیز از طریق روش ahp گروهی به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه نیز از طریق روش‌های آمار توصیفی و نیز آزمون t مستقل صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان گسترش شهرهای کوچک و میانی در استان‌های مختلف متفاوت است. معناداری تفاوت میان استان‌های نیمه‌ی غربی- شمالی با نیمه‌ی جنوبی- شرقی نیز تایید شد. نتایج بیانگر وجود ارتباط میان میزان گسترش این شهرها با ویژگی‌های محیط طبیعی و نیز الگوی توسعه‌ی ملی و منطقه‌ای می‌باشد.