فرصت ها و چالش های ژیوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران در بازارهای گاز طبیعی

پرسش کلیدی این پژوهش، فرصت ها و چالش های پایه ای ژیوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران برای کسب برتری یا دست کم نفوذ خردمندانه ی اقتصادی در بازارهای گاز طبیعی ومایع است. در این ارتباط، پس از نگاهی کوتاه بر ادبیات مورد نظر و نقش گسترش یابنده و حساس گاز طبیعی در اقتصاد انرژی، فرصت ها، تنگناها و مشکلات ایران به عنوان دومین دارنده ی ذخایر گاز طبیعی جهان برای کسب برتری، دستیابی یا نفوذ در پنج بازار عمده و مقیاس کلان کنونی جهان، شامل بازارهای شبه قاره، خاور دورپیشرفته، خلیج فارس، چین و اروپا، مورد بررسی و ارزیابی بوده است. دستاوردهای محوری و مستند این مقاله، بر پایه روش، داده ها و منابع معتبر، در جهت فراهم-سازی پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، در برگیرنده موارد زیر است:1- کوشش های دو دهه ای جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به بازار شبه قاره هند در قالب خط لوله صلح، چندان کارایی ندارد.2- راهبرد نفوذ در بازار lng کره جنوبی، ژاپن و چین، با چند چالش بزرگ ژیوپلیتیکی مواجه است. 3- بازار خلیج فارس گرچه زنده و پویا است، اما از دیدگاه نرخ تقاضا و برخی مولفه های دیگر، استراتژیک نیست.4- اروپا در بردارنده ی بیشترین شاخص های یک بازار استراتژیک،پایدار و گسترش یابنده بوده و بدون تردید می بایست در اولویّت نخست بازارهای گازی ایران قرار گیرد.5- هرچند جمهوری اسلامی ایران پیش وبیش از اندیشیدن درمورد این بازارها، می بایست در وهله ی نخست از کشوری واردکننده گاز طبیعی، به کشوری صادرکننده تبدیل گردد.