پایش تحولات نظام کاربری اراضی و پیش ‌بینی تغییرات بر اساس مدل تلفیقی «زنجیره‌ مارکوف» و «سلول‌ های خودکار» مطالعه‌ موردی: شهر ایلام

تغییرات کاربری اراضی و پویش زمین، یکی از موضوعات اصلی توسعه‌ پایدار است. تغییر کاربری اراضی، نمونه‌ای مهم از تاثیرگذاری انسان بر محیط‌ زیست است که باعث پدیدآمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی می‌گردد. به منظور ارائه‌ علمی منطقی برای تصمیمات برنامه‌ریزی منطقه‌ای و توسعه‌ پایدار، می‌توان از مدل‌های پیش‌بینی الگوهای کاربری اراضی استفاده کرد؛ بنابراین نقشه‌ کاربری اراضی یکی از الزامات هرگونه برنامه‌ریزی توسعه‌ ملی و منطقه ای است.هدف اصلی این مطالعه، پایش تحولات نظام کاربری اراضی و پیش‌بینی تغییرات آن با استفاده از «زنجیره‌ مارکوف» است. تغییرات کاربری اراضی، با بهره گیری از نقشه‌های کاربری اراضی به دست آمده در سال‌های 2013، 2018 و 2023 و با استفاده از ابزار تحلیل تغییرات «lcm» در نرم‌افزار«terrset» ارزیابی شد. تغییرات کاربری طی سال های مورد نظر نشان می دهد که کاربری اراضی انسان ساخت از 9.81 درصد در سال 2013 به 11.6 درصد در سال 2018 و 12.73 درصد در سال 2023 تبدیل شده است که نشان دهنده‌ رشد و توسعه‌ شهر می باشد. از سوی دیگر، کاربری اراضی آبی از 2.98 درصد در سال 2013 به 1.03 درصد در سال 2023 رسیده است که علت آن را می توان توسعه‌ شهری، خشکسالی و کمبود آب دانست.

monitoring the evolution of the land use system and predicting the changes based on the integrated model of markov chain and automatic cells (case study: ilam city)

land use changes and land surveying are one of the main topics of sustainable development. land use change is an important example of human influence on the environment, which causes structural changes in social, economic and physical dimensions. in order to provide rational science for regional planning decisions and sustainable development, prediction models of land use patterns can be used. therefore, land use map is one of the requirements of any national and regional development planning. the main purpose of this study is to monitor the evolution of the land use system and predict its changes using the markov chain. land use changes were evaluated using land use maps obtained in 2013, 2018, and 2023 using the change analysis tool (lcm) in terrset software. the changes in land use during the considered years show that man-made land use has changed from 9.81% in 2013 to 11.6% in 2018 and 12.73% in 2023, which indicates the growth and development of the city. on the other hand, the use of irrigated land has increased from 2.98% in 2013 to 1.03% in 2023, which can be attributed to urban development, drought and water shortage.