مهندسی معکوس محیطی در شبیه‌سازی سامانه‌های دینامیک نمونۀ موردی: بازسازی محیط دیرینۀ دریاچۀ جازموریان

مهندسی معکوس محیطی از روش‌های جدید است که می‌توان به اتکای آن تصویری از دیرینۀ محیط به دست آورد. این روش می‌تواند این پیام را برای محققان داشته باشد که با چه شرایطی امکان تجدید حیات محیط‌های گذشته وجود دارد. سیستم‌های دینامیک که متکی به داده‌های محیطی زمان حال است با طبقه‌بندی متغیرها و براساس نظریۀ «کیاس»5 درنرم‌افزار  vensimاین امکان را فراهم می‌آورد تا الگوریتم دینامیک روابط بین متغیرها و نحوۀ وابستگی آن‌ها با استفاده از مدل‌سازی «سیستم‌های پویا» امکان‌پذیر و با محدویت‌های سیستم‌های استاتیک مواجه نباشد. در این پژوهش با استفاده از داده‌های dem 10 متری، تحلیل اسناد مکتوب و داده‌های میدانی، به بازسازی فضای محیط گذشتۀ چالۀ جازموریان مبادرت شد. نتایج نشان داد: 1- سطح دریاچۀ جازموریان، در کنترل عوامل محیطی نقش موثری دارد؛ 2- در صورت به‌کارگیری سناریوی احیای دریاچه مطابق با تراس 390 متری به‌عنوان کارآمدترین سیاست در راستای کنترل گرد و غبارها می‌تواند متوسط سالیانۀ dsi را به یک کاهش دهد؛ 3- با احیای دریاچه، اثر منفی گرد و غبار از طریق افزایش رطوبت نسبی هوا، افزایش درصد پوشش گیاهی و رطوبت سطحی خاک تا 75 درصد خنثی خواهد شد.

environmental reverse engineering in simulation of dynamic systems case study: reconstructing the ancient environment of lake jazmourian

environmental reverse engineering is a new approach that can be used to obtain a visual representation of the ancient environment. this method can convey the message to researchers about the conditions under which it is possible to revive past environments. dynamic systems that rely on current environmental data can be classified based on variable classification and chaos theory in vensim software. this allows for the dynamic algorithm of the relationships between variables and their dependencies to be modeled using &dynamic systems& modeling, without facing the limitations of static systems. in this study, using dem10m data, analysis of written documents, and field data, an initiative was taken to reconstruct the past environment of jazmourian lake. the results of the study show that: i) the water level of jazmourian lake has a significant role in controlling environmental factors. ii) if the lake restoration scenario is implemented according to the 390-meter terrace as the most effective policy for controlling dust, it can reduce the annual average dsi (dust storm index) by 1. iii) by restoring the lake, the negative effects of dust will be neutralized to a significant extent through increased relative humidity, increased vegetation cover percentage, and surface soil moisture.