شناسایی و تحلیل پیشران‌‌های موثر بر توسعۀ پایدار روستایی با تاکید بر کاربرد آینده‌پژوهی (مطالعۀ موردی: روستاهای شهرستان مریوان)

هستۀ اصلی پارادایم پایداری به‌عنوان وجه وصفی توسعه و آرمان برنامه‌‌ریزان در جهان، بر تغییر و تحولات مستمر و درنتیجه آمادگی و واکنش در برابر آن‌ها استوار است. در هر منطقه‌‌ای؛ روندها، اتفاقات و عوامل کلیدی که از آن‌ها به‌عنوان پیشران یاد می‌‌شود، وجود دارند که در شکل‌‌گیری وضع موجود پایداری توسعه، اثرگذار بوده و می‌‌توانند بر وضعیت آیندۀ شرایط پایداری توسعۀ منطقه نیز اثرگذار باشند. براین‌اساس، شناسایی و عکس‌‌العمل در برابر این پیشران‌‌ها نیازمند اتخاذ روش مطالعه مبتنی بر آینده‌پژوهشی است که بتواند پیچیدگی‌‌ها و نحوۀ عملکرد آ‎ن‌ها را شناسایی، درک و تحلیل کند. در این راستا نیز، پژوهش کاربردی حاضر با روشی توصیفی-تحلیلی و با رویکرد اکتشافی آینده‌‌نگرانه در پی شناسایی مهم‌ترین پیشران‌‌هایی است که بر توسعۀ پایدار روستایی شهرستان مریوان استان کردستان، اثرگذار خواهند بود. بدین‌منظور، در ابتدا با بهره‌‌گیری از تکنیک دلفی و با حضور 22 نفر از متخصصان، کارشناسان و مسئولان که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند؛ عوامل اصلی شناسایی و سپس با بهره‌‌گیری از نرم‌افزار micmac، روابط و نحوۀ اثرگذاری و اثرپذیری آن‌ها، پیشران‏های موثر مشخص شد که درنهایت؛ نتایج نشان داد که از میان 44 عامل اصلی شناخته‌شده از مقیاس ملی تا محلی؛ 14 عامل اصلی در ناحیۀ 1 یا اثرگذار، 12 عامل در ناحیۀ 2 یا دووجهی، 4 عامل در ناحیۀ تنظیمی، 5 عامل در ناحیۀ مستقل و 9 عامل نیز، در ناحیۀ خروجی صفحۀ پراکنش ماتریس تاثیرات، قرار گرفتند تا با این شیوۀ پیچیدۀ توزیع، بتوان به وضعیت توسعۀ آیندۀ منطقه در مسیر توسعۀ ناپایدار و مبهم، پی‏برد. در شکل‌‌گیری و تداوم این وضعیت نیز به‌ترتیب؛ پیشران‌‌های تجمع‌‌یافته در شاخص‌‌های مدیریتی-نهادی و اقتصادی، با بیشترین اثرگذاری عمل خواهند کرد. عوامل ناپایدارکنندۀ تجمع‎یافته در شاخص مدیریتی-نهادی که به لحاظ کمّی نیز، بیشترین مقدار از پیشران‌‌های موثر بر ناپایداری توسعۀ روستاهای منطقه را دربرمی‌‌گرفتند؛ به لحاظ کیفی نیز بیشترین نقش را در وضعیت مبهم توسعۀ منطقه دارا خواهند بود.

identification and analysis of drivers effective on sustainable rural development with an emphasis on the application of future research (case study: villages of marivan county)

understanding the morphodynamics of river junctions is an important part of fluvial geomorphological studies that were provided suitable conditions to measure erosion and sediment changes at the junction of dinver and gamasiab rivers by the occurrence of floods in april 2019.  due to the complexity, 3d numerical simulation is not cost-effective, and one-dimensional models, also, have some errors. for this reason, the use of two-dimensional models can be useful. therefore, the srh-2d model was used to investigate the effect of the flood on the morphology of the confluence of the dinver river to gamasiab. to study the morphological changes in the study area, elevation position and topography was mapped in two stages before and after the flood and also a granulometric experiment was performed. due to the fact that the srh_2d model does not have the ability to network, the required mesh was prepared using sms software and the output file of the model was saved in tecplot format. the results showed that in a flood with a 35-year return period of the dinver river to gamasiab junction, with a meander- meander junction at a 40-degree angle, bed erosion in the downstream part of the junction begins to occur early in the onset of flooding and gradually expands to the upstream. however, sedimentation occurs shortly after the peak of the flood in the stagnation zone and then growing the spurs as the flood decreases, and developing the outer arch of the gamasiab river as at the flood goes to end.