سنجش معیارهای اکولوژی شهری در منطقۀ 9 مشهد

اکولوژی شهری، علم نوپایی است که به طور موثر سعی بر درک کامل تعامل میان محیط، اقتصاد، سیاست و فاکتورهای فرهنگی اجتماعی براساس اصول اکولوژیک دارد؛ به صورتی که انسان‌ها را قادر ساخته که در هارمونی و هماهنگی با طبیعت به شکوفایی رسیده و به پایداری دست یابند. هدف اصلی این پژوهش، سنجش معیارهای موثر بر ارتقاء اکولوژی شهری است. بدین منظور نواحی منطقۀ 9 مشهد4 به‌دلیل داشتن نقش اکولوژیکی موثر نسبت به سایر مناطق شهری که در معرض تهدید تخریب هستند، مورد انتخاب قرار گرفته است. در این پژوهش با هدف کاربردی و روش توصیفیتحلیلی به گردآوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه‌ای و تکمیل پرسشنامه توسط جامعۀ آماری متخصصان منطقۀ 9 مشهد براساس چارچوب نظری پرداخته شده است. تجزیه‌و‌تحلیل یافته‌ها به صورت آماریتوصیفی، با استفاده از تکنیک گام‌به‌گام فرایند تحلیل شبکه‌ای anp و آنتروپی شانون وtopsis  بر پایۀ متغیرها، نظام‌های شهری، معیار و شاخص‌های پژوهش بوده که در آخر با بهره‌گیری از نرم‌افزار arc gis، نقشه برخورداری نواحی منطقۀ 9 در راستای موارد پژوهش ترسیم شد. در نهایت مشاهده شد، ناحیۀ 3 شهرداری منطقه به لحاظ اکولوژی شهری در شرایط مطلوبی قرار ندارد. بدین‌منظور با تکیه بر تکنیک تاپسیس، مشخص شد که ضعف در شاخصه‌های نرخ مشارکت شهروندان با نهاد‌های شهری، افزایش حس تعلق به محله، تناسبات طول و عرض معابر و نرخ تعداد اشتغال و همچنین ضعف در متغیر‌های پایداری زیست‌محیطی و پایداری اجتماعیاقتصادی و ضعف در نظام حمل‌ونقل و دسترسی و نظام زیست‌محیطی در اکولوژی شهری منطقه اثری منفی گذاشته‌‌اند. از طرفی براساس تکنیک anp، مشخص شد که معیارهای حمل‌ونقل پایدار، کاهش فاصلۀ طبقاتی و بهره‌وری زیستی معابر و نظام‌های فضای باز همگانی، نظام دسترسی حمل‌ونقل و نظام اقتصادی از بیشترین میزان ارجحیت در منطقه برخوردار هستند و متغیر پایداری اجتماعیاقتصادی به‌عنوان موثر‌ترین متغیر با تکنیک وزنی آنتروپی شانون تعیین شد؛ درنتیجه یکی از مهم‌ترین فرضیه‌های تحقیق مبنی بر تاثیر بسزای مولفه‌های اجتماعیاقتصادی و نقش حد واسط مولفه‌های زیست‌محیطی در اکولوژی شهری منطقۀ 9 مشهد تایید شد که در این راستا پیشنهادهایی مبنی بر ارتقاء اکوسیستی منطقه ارائه شده‌است.

Ecocity Criteria Measurement in region 9 of Mashhad city

for this purpose, areas of the Mashhad’region 9 have been chosen due to having an effective ecological role compared to other urban areas, which are subject to the threat of destruction.in this study, applied research and descriptiveanalytical method has been used to collect data including library studies and questionnaires by the statistical community of experts in Mashhad’s 9th region, based on a theoretical framework. the analysis of the findings is statisticallydescriptive, using the stepbystep method of ANP network analysis and Shannon entropy, and TOPSIS is based on the variables, urban systems, criteria, and indicators of research, which were finally drawn by using arc GIS software. finally, it is observed that the district 3 municipality is not in good condition in terms of urban ecology. based on the Topsis technique, it was found that weakness in the indexes of citizens’ participation rate with urban institutions, increasing sense of belonging to the neighborhood, the proportionality of length and width of passages and employment rate, as well as weakness in environmental sustainability and socialeconomic sustainability variables and weakness in the transportation and access system and the environmental system have had a negative impact on the city’s urban ecology. on the other hand, according to the ANP technique, it was found that stable transportation criteria, class gap reduction and street biological systems, transport access system, and economic system are the highest priority in the region. And the socioeconomic stability variable was determined as the most effective variable with the Shannon entropy technique