برآورد تغییرات زمانی- مکانی دمای رویۀ زمین در اثر تغییرات پوشش زمین با استفاده از سنجش‌ازدور (مطالعۀ موردی: دشت داراب)

دمای رویه زمین ازجمله بخش‌های مهم سیستم آب و هوایی محسوب می‌شود که تغییر در کاربری اراضی و پوشش زمین موجب تغییر و تشدید آن می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تغییرات پوشش زمین بر تغییرات مکانی – زمانی دمای رویه زمین طی یک دوره 30 ساله با استفاده از سنجش از دور و تصاویر ماهواره‌ای لندست در دشت داراب انجام شد. پس از انجام پیش‌ پردازشهای مورد نیاز بر بروی تصاویر، نقشه‌های کلاس‌بندی انواع پوشش زمین محدوده مورد مطالعه تهیه شد و به بررسی تغییرات روی داده هر کلاس اقدام شد. مطابق با بررسی‌های صورت گرفته کلاس مراتع با 72.14 درصد بیشترین میزان تغییرات و تبدیلات را داشته است. در مرحله بعد نقشه‌های دمای رویه زمین با استفاده از شاخص بهنجار شده در 5 کلاس مختلف استخراج شد. از میان طبقات دمایی، طبقه دمایی معتدل در طی دوره مورد مطالعه بیشترین مساحت را داشته که تقریباً در اکثر نواحی توزیع شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که مناطق متشکل از پوشش گیاهی با میانگین دمای 29.82 درجه سلسیوس دمای پائین‌تری نسبت به سایر نواحی بدون پوشش گیاهی داشته‌اند. به لحاظ کاربری های موجود در محدوده مورد مطالعه بیشترین مقدار دمای رویه زمین در طی دوره 30 ساله با میانگین 40.30 درجه سلسیوس به کلاس زمین‌های بایر اختصاص دارد. یکی دیگر از یافته‌های قابل توجه تحقیق این است که میانگین دمای مراتع (03.32) و مناطق مسکونی (37.33) محدوده مورد مطالعه در طی دوره مورد بررسی به هم نزدیک می‌باشد، این امر بدین دلیل است که از یک سو محدوده مورد مطالعه به لحاظ صنعتی و کارگاهی رشد چندانی نداشته است و از سوی دیگر زمین‌های زراعی، باغات و مناطق مسکونی در تداخل باهم و یا به فاصله اندکی از هم استقرار یافته‌اند و در نتیجه دمای مناطق مسکونی را کاهش داده‌اند.

Estimation of temporal-spatial changes of land surface temperature due to land cover changes using remote sensing (Case study: Darab plain)

Surface temperature is one of the important parts of the climate system that changes in land use and land cover cause its change and intensification. This study aimed to investigate the effect of land cover changes on Spatiotemporal changes in land surface temperature over 30 years using remote sensing and Landsat satellite images in Darab plain. After the required preprocessing on the images, classification maps of different types of land cover in the study area were prepared and the changes that occurred in each class were investigated. According to the studies, the rangeland class had the highest rate of changes and transformations with 72.14%. In the next step, Land surface temperature (LST) maps were extracted using the normalized index in 5 different classes. Among the temperature classes, the moderate temperature class had the largest area during the study period, which is distributed in almost all areas. Findings indicate that the vegetation areas with an average temperature of 29.82 ° C had a lower temperature than other areas without vegetation. In terms of land uses in the study area, the highest surface temperature during 30 years with an average of 38.07 degrees Celsius belongs to the barren land class. Another significant finding of the research is that the average temperature of pastures (32.03) and residential areas (33.37) of the study area during the study period are close to each other.