تدوین پیشران‌های محلی توسعۀ روستایی با استفاده از روش آینده‌پژوهی مطالعه موردی: سکونتگاه‌‌های روستایی شهرستان بناب

جایگاه جوامع روستایی در توسعۀ همه‌جانبۀ کشور بر کسی پوشیده نیست. با وجود اهمیت توسعۀ روستایی، امروزه شناسایی و استفاده از توانمندی‌‌ها و پتانسیل‌‌های محلی در کنار یافتن‌‌ راهکارهای عملی رفع موانع توسعه، یکی از راهکارهای عملی و تجربه‌شدۀ موفق برای توسعۀ روستایی محسوب می‌‌شود؛ ازاین‌‌رو ضرورت شناسایی پیشران‌‌های محلی موثر بر توسعۀ روستایی و برنامه‌‌ریزی آگاهانه مبتنی‌بر آن‌ها می‌‌تواند راهگشای توسعۀ روستاها باشد. پژوهش حاضر با رویکرد آینده‌‌پژوهی، پیشران‌های کلیدی تاثیرگذار در توسعۀ روستاهای شهرستان بناب را شناسایی، استخراج و تحلیل کند. روش تحقیق مبتنی‌برروش دلفی است.درابتدا،با نظرسنجی از 103 مدیر و کارشناسان حوزۀ روستا، 34 متغیر کلیدی مرتبط با ویژگی‌‌های 29 روستای شهرستان بناب شناسایی شد. در ادامه با استفاده از روش دلفی و با مشارکت 35 خبرۀ روستایی، نتایج در محیط نرم‌افزار میک‌‌مک تحلیل شد. براساس نتایج به‌دست‌آمده، مهم‌‌ترین پیشران‌‌های کلیدی به‌ترتیب اهمیت، پیشران منطقی‌کردن قیمت محصولات و حذف دلال و واسطه‌‌ها، قطع اثرپذیری روستاها از تحریم‌‌ها، گرانی و رکود از‌طریق استفاده از توانمندی‌‌های محلی، توجه مسئولان محلی به الگوهای تنوع معیشتی مانند تغییر الگوی کشت، اصلاح آبیاری، ایجاد اشتغال و کارآفرینی متناسب با مشاغل روستایی، مقابله با خشک‌شدن دریاچۀ ارومیه، مقابله با فرسایش خاک متناسب با شرایط خاک هر روستا، کاهش مدت‌زمان اجرای طرح‌‌های عمرانی ازطریق استفاده از امکانات محلی، سرمایه‌‌گذاری دولتی در روستاها، دسترسی به شاخص‌‌های رفاه اجتماعی از‌طریق استفاده از توانمندی‌‌های محلی هر روستا، برنامه‌‌های آموزش و ترویج در روستاها و توجه به دانش بومی روستایی. همچنین براساس نتایج، روستاهای پرجمعیت و نزدیک به مرکز شهرستان از شرایط مساعدتری برخوردار هستند. درنهایت با توجه به وضعیت روستاهای شهرستان بناب و متناسب با این پیشران‌‌ها پیشنهادهای در راستای توسعۀ روستایی ایران ارائه شده‌است.

Developing local propulsion of rural development using futures study method Case Study: Rural settlements of Bonab County

The present study, with the future research approach, identifies extracts and analyzes key impacts on the development of villages in Bonab. The research method is based on the Delphi method. Initially, a survey of 103 managers and experts in the rural area identified 34 key variables related to the characteristics of 29 villages in Bonab. Using delphi method and with participation of 35 rural experts, the results were analyzed in the micromacro software environment. According to the results, the most important key drivers are important in the order of magnitude: the logic of the price of products and the elimination of dealers and intermediaries, the disconnection of villages from sanctions, prices and stagnation through the use of local capabilities , Local authorities’ attention to sustainable livelihoods, such as changing crop patterns, irrigation modifications, creating employment and entrepreneurship tailored to rural jobs, coping with the drying of Lake Urmia, tackling soil erosion in proportion to the soil conditions of each village, reducing the duration of implementation of plans Development through access to local indicators through the use of local facilities, government investment in villages Social welfare through the use of local capacities of each village, education and promotion programs in villages, and attention to rural native knowledge. Also, according to the results, populated villages and close to the city center have better conditions. Finally, with regard to the situation of the villages of Bonab, proposals for rural development are presented.