ارزیابی و اولویّت‌بندی شاخص‌های توسعۀ گردشگری با استفاده از مدلtopsis مطالعۀ موردی: شهرستان‌های استان کردستان

تجریه بسیاری از کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که توسعه گردشگری یک نیاز اساسی برای توسعه ملی و باید با درجه بالایی از اولویت آنرا در نظر گرفت. صنعت گردشگری از طریق افزایش درآمدهای ارزی نقش به سزایی در توسعه اقتصادی کشورها، به‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه دارد. یکی از مراحل مهم در فرآیند برنامه‌ریزی، مرحله ارزیابی و انتخاب مناسب‌ترین گزینه از بین گزینه‌های مختلف است. از جمله شاخص های لازم برای ارزیابی سطوح توسعه گردشگری، می توان به شاخص های مختلفی از جمله جاذبه های طبیعی، تاریخی فرهنگی و مذهبی، انسان ساخت و و جود زیر ساخته های مناسب و دیگر عوامل اشاره کرد که براساس این شاخص ها می توانیم به انتخاب گزینه مناسب از بین گزینه های موجود بپردازیم. در این راستا، روش topsis و یا تکنیک برای ترتیب اولویت با شباهت به ایده آل راه حل، موضوع توجه رو به رشدی بوده است. برای این منظور، این پژوهش باهدف برنامه‌ریزی مناسب و کارا به ارزشیابی و اولویت‌بندی شهرستان‌های استان کردستان با استفاده از مدل topsis ، بر اساس شاخص‌های توسعه‌ی گردشگری در چهار سطح فرا برخوردار، برخوردار، نیمه برخوردار و فرو برخوردار پرداخته‌شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای اسنادی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان سنندج با ضریب اولویت 82/0 در سطح فرا برخوردار و شهرستان‌های مریوان، سقز و بانه به ترتیب با ضریب اولویتهای 382/0، 387/0 و 35/0 در سطح برخوردار و شهرستان‌های بیجار، کامیاران و قروه به ترتیب با ضریب اولویت‌های 23/، 21/0 و 20/0 در سطح نیمه برخوردار (متوسط) و شهرستان‌های دهگلان، سروآباد و دیواندره با ضریب اولویت 12/0، 096/0 و 078/0 در سطح فرو برخوردار (محروم) قرار دارند.

Assessment and Prioritization of Tourism Development Indexes using TOPSIS (Case study: Kurdistan Province)

Tourism industry increases foreign exchange revenue and thus has an important role in economic development, especially in developing countries. Tourist attractions as one of the pillars of tourism industry along with other elements including infrastructure will provide the necessary conditions for attracting tourists. Given the importance of tourism’s role in economic development on the one hand and tourism potential in Kurdistan province on the other, it is necessary to apply an appropriate procedure to prioritize different areas for different investments in the province. This study aims to evaluate and prioritize the cities in Kurdistan province through TOPSIS model based on tourism development indicators (natural attractions; historical, cultural and religious attractions; manmade attractions; commercial attractions; touristic villages; hotels; accommodation rooms; tourism service agencies; travel agencies; active tollhouses; traffic police; road emergency stations; onroad accommodation; and accident blackspots) in the four richness/development levels of overdeveloped, developed, semideveloped, and underdeveloped to achieve appropriate and efficient planning. The methodology of the study is descriptiveanalytic and data is collected through librarydocumentation method. The results of the study indicate that Sanandaj with a priority coefficient of 0.82 is overdeveloped; Marivan, Saqez, and Baneh with priority coefficients of 0.382, 0.387 and 0.35, respectively, are developed; Bijar, Kamyaran and Qorveh with priority coefficients of 0.23, 0.21 and 0.20, respectively, are semideveloped; and Dehgolan, Sarvabad and Divandarreh with priority coefficients of 0.12, 0.096 and 0.078, respectively, are underdeveloped (deprived)