تلفیق اصول رشد هوشمند و استراتژی توسعۀ میان‌افزا در شناسایی ظرفیت‌‌های کالبدی توسعۀ درونی شهر (مطالعۀ موردی: منطقۀ 3 تبریز)

توسعۀ میان‌افزا که بخش اساسی رشد هوشمند شهری است، درواقع راهکاری عملی برای جلوگیری از گسترشکالبدی شهر در زمین‌های توسعه‌نیافتۀ پیرامون شهری و نواحی سبز روستایی و توسعۀ زمین‌های خالی و متروکۀداخل مناطق شهری است و به‌نوعی حمایت‌کنندۀ احیا و تجدید حیات شهری است. تلاش‌‌های زیادی برای برطرف‌ساختن اثرات منفی گسترش پراکندۀ شهرها به عمل آمده که عمده‌ترین آن‌ها راهبرد رشد هوشمند است. پژوهش حاضر با ماهیت توسعه‌‌ای‌‌کاربردی و روش توصیفیتحلیلی با بهره‌گیری از روش‌‌های کمّی و آماری ازجمله رگرسیون چندگانه، معادلات ساختاری و تحلیل چند‌متغیّرۀ فازی بر پایۀ سیستم اطلاعات جغرافیایی،  gisبه بررسی میزان و اولویت‌بندی شاخص‌‌های رشد هوشمند شهری در منطقۀ 3 کلان‌شهر تبریز پرداخته‌است. داده‌‌های مورد‌نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه‌‌ای و بررسی میدانی در سطح خانوار گرد‌‌آوری شده و حجم نمونهطبق فرمول کوکران معادل 373 خانوار برآورد شد. در‌مجموع تعداد 26 شاخص رشد هوشمند شهری در قالب 3 شاخص مکنوناجتماعی، کالبدی و زیست‌محیطی مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از آزمون بارهای عاملی در نرم‌افزار  lisrelشاخص‌‌های آشکار براساس درجه اهمیت و تاثیرگذاری اولویت‌بندی و خلاصه‌سازی ‌شده و برای تهیۀ نقشۀ شاخص‌‌های موثر، از مدل منطق فازی در قالب سیستم اطلاعات جغرافیایی  (gis)استفاده شده‌است. نتایج تحقیق حاکیآن است که همۀ قسمت‌‌های منطقۀ 3 کلان‌شهر تبریز برای رشد هوشمند یکسان نیست. از سوی دیگر، در بین شاخص‌‌های رشد هوشمند، به‌ترتیبِ درجه اهمیت، می‌‌توان گفتشاخص اجتماعی با 0.66درصد، شاخص کالبدی 20.8 درصد، شاخص زیست‌محیطی با مقدار 13.1درصد، در تبیین رشد هوشمندی کل منطقۀ مطالعاتی نقش داشته‌‌اند که نشانگر مهم‌بودن شاخص اجتماعی نسبت‌به سایر است و درنهایت با ارائۀ پیشنهادهایی، بر تقویت شاخص‌‌های موثر براساس اولویت آن‌ها تاکید شد.

Integrating of principles of smart growth and infill development strategy for identifying physical capacities for inner development of city (Case study: Region 3 of Tabriz)

Most of the cities in the world are facing with numerous problems due to their fast growing. While it is wellknown that increased population is the primary reason for increasing the cities in size, the unreasonable dispersion affects the natural and cultural settings adversely. The present study has descriptiveanalytical method and expansion – applied nature. Urban smart growth was investigated and prioritized in the region three of Tabriz metropolitan on the base of geographic information system, so this study has used quantitative and statistical methods such as multiple regression, structural equations and fuzzy multivariate analysis. Data were collected by using documentary studies and field surveys at household level, and according to Cochran formula the sample size was estimated to be 373 households. A total of 26 smart growth indicators were evaluated and categorized in three social, environmental and physical Latent indicators category. The results of the research indicated that all parts of the region of Tabriz metropolitan area have not the same smart growth, among the indicators of the smart growth, with respect to the degree of importance, it can be said that the social index with 66%, the environmental index with 13. 1%, and finally the physical index with the value of 20.8 percent, has explained the smart growth of the whole study region. These results indicate the importance of the social dimension in relation to other dimensions of resilience. Finally, strengthening the influencing indicators based on their priorities was emphasized by offering a number of recommendations.