ارزیابی روش‌‌های درون‌‌یابی در پهنه‌‌بندی نیاز مکانی به توان در کشاورزی استان خوزستان

استفاده بهینه از منابع برای انجام عملیا ت زراعی مزرعه، موضوع مهمی است که همواره موردتوجه بوده است؛ اما بی توجهی به مساله تخصیص بهینه منابع توان در کشاورزی به عنوان یکی از اقلام پرهزینه بخش کشاورزی منجر به بروز مشکلات فراوان شد ه است.دستیابی به توسعه در گرو شناخت جامع و آگاهی دقیق از امکانات، فرصت‌ها، توانمندی‌ها و محدودیت‌هایی است که در راه رسیدن به وضع مطلوب وجود دارد. به منظور شناسایی فرصت‌ها و کمبودها در توسعه توان کشاورزی در استان خوزستان و به منظور پهنه‌بندی میزان نیازمندی مناطق مختلف استان به ورود توان جدید از معیارهای کمبود سطح مکانیزاسیون، ضریب کهنگی عمر تراکتورها، نسبت هکتار بر تراکتور و میانگین هارمونیک عملکرد استفاده شد. برای پهنه‌بندی هر کدام از معیارهای مذکور با استفاده از نرم‌افزار gis روش‌های مختلف درون‌یابی مورد بررسی قرار گرفت و بهترین روش درون‌یابی به کمک روش ارزیابی متقابل و مقدار rms تعیین شد. مطابق با نتایج، وابستگی مکانی متغیرها در حد متوسط می‌باشد و تنها متغیر ضریب کهنگی عمر تراکتورها در سطح پایینی از وابستگی مکانی قرار داشت. دقت روش درون‏یابی کریجینگ و روش‌های درون‌یابی قطعی تقریباً کارایی یکسانی داشتند. مناسبت‌ترین روش درون‌یابی در پهنه‌بندی سطح مکانیزاسیون، کمبود سطح مکانیزاسیون، ضریب کهنگی، میانگین هارمونیک عملکرد و نسبت هکتار به تراکتور به ترتیب lpi، gpi و lpi، idw، lpi و rbf تعیین شد. پهنه‏بندی میزان کمبود سطح مکانیزاسیون نشان داد که در نواحی شرقی و بخش‌هایی از غرب استان بکمبود شدید سطح مکانیزاسیون وجود دارد. ضریب کهنگی عمر تراکتورهای موجود در نواحی شمالی، شرقی و بخش‌هایی از جنوب استان از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. بیشترین میزان نسبت هکتار به تراکتور در نواحی شمالی استان و بخش‌هایی از نواحی شرقی و غربی دیده می‌شود. نواحی شرقی استان نسبت به سایر نواحی میانگین هارمونیک عملکرد بالاتری دارند. در همپوشانی وزن‌دار نقشه‌های تولید شده با استفاده از ahp فازی، معیار نسبت هکتار به تراکتور بیشترین وزن (0.30، 0.41، 0.54) را به خود اختصاص داد. مناطق استان برای ورود توان جدید در سه سطح با نیازمندی زیاد، متوسط و کم قرار گرفتند.

Assessment of interpolation methods in zoning the spatial need for power in Khuzestan agriculture

Achieving development depends on the comprehensive cognition and accurate awareness about facilities, opportunities, strengths and limitations that exist. Several criteria such as mechanization level deficiency, aging factor of tractors, ratio of area under cultivation (ha) to tractor unit and harmonic mean of agricultural crop yields were used to identify the opportunities and deficiencies in development of agricultural power in Khuzestan province and also to zoning the need for new powers using weighted overlap. For this purpose, to zoning each of aforementioned criteria, different interpolation methods were investigated using GIS software and then the best one was selected by mutual evaluation methodology and also the best RMS was determined. Results showed that the spatial dependency of the variables is moderate and aging factor of tractor has low level of spatial dependency. Based on this, accuracy of Kriging and deterministic interpolation methods is almost same. The most appropriate interpolation method for zoning of mechanization level, aging factor, the harmonic mean of agricultural crop yields and ratio of area under cultivation (ha) to tractor unit was LPI, GPI, LPI, IDW, LPI and RBF, respectively. Zoning of mechanization level deficiency showed eastern and some parts of western regions interface intense mechanization level deficiency. In weighted overlap of generated maps using fuzzyAHP, ratio of area under cultivation (ha) to tractor unit criterion has assigned the highest weight (0.30, 0.41, 0.54). As a result, regions of Khuzestan province were placed in three need levels as high, moderate and low.