|
|
|
|
مقایسۀ عملکرد مدل درختی m5 با مدل‌های شبکۀ عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان در استخراج منحنی تداوم جریان مطالعۀ موردی: ایستگاه خزانگاه رودخانۀ ارس
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مهتابی قربان ,بیات فاطمه
|
|
منبع
|
جغرافيا و توسعه - 1396 - دوره : 15 - شماره : 49 - صفحه:129 -142
|
|
چکیده
|
ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ و ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮدﺗﺮﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻴﺪروﻟﻮژﻳﻚ ﺣﻮزه، ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺖ و در ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎی ﻫﻴﺪروﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺑﻲ ﺷﻤﺎری ﺑﺮای آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺟﺮﻳﺎنﻫﺎی ﻛﻤﻴﻨﻪ و ﺳﻴﻼب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد. ﺑﺮای ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺤﺪوده ﻛﺎﻣﻞ دﺑﻲ رودﺧﺎﻧﻪ، از ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎی ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﻼب و ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن ) (fdcاﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺘﺨﺮاج دﻗﻴﻖ اﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺧﻄﺎ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻓﺮاواﻧﻲ اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﻣﺪل درﺧﺘﻲ m5 در اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﺒﻜﺔ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺮدار ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﺑﺮای اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺧﺰاﻧﮕﺎه رودﺧﺎﻧﺔ ارس واﻗﻊ در اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺷﺮﻗﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﻣﺪل درﺧﺘﻲ m5، ﺗﺮﻛﻴﺐ 80 دادهﻫﺎ ﺑﺮای آﻣﻮزش و ﻣﺎﺑﻘﻲ ﺑﺮای ﺗﺴﺖ ﻣﺪل، ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد را در اراﺋﺔ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺎ rmse=5/47(m3/s) ،r2=0/992 و (mae=4/38 (m3/s ﻧﺸﺎن داد. ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺪل ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺒﻜﺔ ﻋﺼﺒﻲ، ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺎ 2 ﻧﺮون ﺑﺮای ﻻﻳﻪ ﻣﺨﻔﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ rmse=3/91 (m3/s) ،r2=0/997 و (mae=3/30 (m3/s ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ. ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺮﻧﻞ rbf ﻣﺪل ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺮدار ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد را در ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزی ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن داﺷﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ دارای ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﻣﺠﺬور ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺮﺑﻊ ﻫﺎی ﺧﻄﺎ (rmse=2/98 (m3/s، ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ r2=0/998 و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎی ﻧﺴﺒﻲ(mae=2/66 (m3/s ﺑﻮد. ﻣﻘﺎﻳﺴﺔ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻴﻦ اﻧﻮاع ﻣﺪل ﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ، ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺪل در ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ دﺑﻲ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم ﺟﺮﻳﺎن ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ دارﻧﺪ؛ اﻣﺎ ﻣﺪل درﺧﺘﻲ m5 ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت و اراﺋﺔ رواﺑﻂ ﺷﺪه، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻛﺎرﺑﺮدی ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﺪاوم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
|
|
کلیدواژه
|
تداوم، دبی جریان، رودخانۀ ارس، مقدار خطا، مدل‌های هوشمند
|
|
آدرس
|
دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
f.bayat95@ms.tabrizu.ac
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Comparison the Performance of M5 Tree Model with the Artificial Neural Network and Support Vector Machine Models in Derivation of Flow Duration Curve, Case Study: Khazangah Station of Aras River
|
|
|
|
|
Authors
|
Mahtabi Ghorban ,Bayat Fatemeh
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|