تحلیل و رتبه‌بندی پایداری کلانشهر تهران در بین شهر‌های جهانی

در عصر جهانی شدن اقتصاد کلانشهرها  نقش مهمی در توسعه‌ی کشورها  بویژه درکشورهای در حال توسعه ایفا می‌کنند. امروزه کلانشهرها با ورود به شبکه‌ی شهرهای جهانی  به بازارهای  وسیع جهانی سرمایه، فناوری‌های پیشرفته، گردشگری و تجارت دسترسی پیدا نموده و از این طریق زمینه‌ی پویایی اقتصادی و اجتماعی آنها فراهم می‌گردد. این تحقیق به دنبال اثبات این نظریه است که  برنامه‌ریزی و تلاش‌های مدیران شهرها به ویژه کلانشهرها برای اتصال  به شبکه‌ی شهرهای جهانی گامی در راستای توسعه‌ی شهرها  بوده است. به دلیل مزایای این شبکه از جمله جریان سرمایه‌های خارجی، فناوری‌های تولید و تسهیل در تبادل و صدور کالاهای تولیدی  به بازارهای جهانی، می‌توان بخش عمده‌ای  از مشکلات و چالش‌های موجود را حل نمود. در این ارتباط، تحقیق حاضر رابطه‌ی بین رتبه شهر جهانی و میزان پایداری آنها  را مورد بررسی قرار داده است. به منظور بررسی این رابطه به نتایج تحقیقات تیلور و همکارانش در مورد تعیین و رتبه‌بندی شهرهای جهانی استناد شده است.  ابتدا  16 شهر از بین  شهرهای جهانی از هر دو گروه از کشورهای در حال توسعه وتوسعه‌یافته به همراه کلانشهر تهران انتخاب گردید و سپس وضعیت شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی این شهرها استخراج  و با استفاده از مدل تاپسیس وضعیت  پایداری آنها رتبه‌بندی گردید. در مرحله‌ی نهایی رتبه‌ی پایداری آنها با رتبه‌ی شهر جهانی مورد مقایسه قرار گرفت.  نتایج حاصله نشان می‌دهد شهرهایی که در رتبه‌بندی شهرهای جهانی  از جایگاه و رتبه‌ی بالایی برخوردار هستند به همان میزان دارای  رتبه‌ی پایداری بالاتری هستند. در این میان کلانشهر تهران هم که در رتبه‌بندی تیلور از حداقل امتیاز و دارای کمترین شواهد از جهانی شدن بود، دارای رتبه‌ی کمتری از پایداری می‌باشد. همچنین نتیجه‌ی آزمون  همبستگی بین شاخص‌های جهانی شدن و شاخص‌های پایداری دارای ضریب معناداری مثبت (0.54) بوده که تا حدودی نشان از رابطه‌ی  مثبت بین جهانی شدن شهر و توسعه‌ی پایدار شهری می‌باشد.