سنجش کارایى نسبی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی در بخش زیرساخت‌های گردشگری با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها (dea)

با شروع قرن بیست و یکم به دلیل وجود زیرساخت های اقتصادی، بهداشتی، امنیتی، ارتباطی گردشگری به یکی از سه صنعت برتر دنیا تبدیل شده است. هدف از این تحقیق، سنجش ‎کارایى‎ ‎نسبی شهرستان های استان آذربایجان شرقی از لحاظ زیرساخت های گردشگری بود. این‌تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها و ماهیّت از نوع توصیفی تحلیلی محسوب می‌گردد. اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری شد. محدوده‌ی جغرافیایی پژوهش را 19 شهرستان استان آذربایجان شرقی تشکیل می دهد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های آنتروپی شانون، تحلیل پوششی داده ها (dea)، ماتریس کارایی متقاطع و از نرم‌افزار dea slover استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد در بین شهرستان های استان آذربایجان شرقی از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری به ترتیب شهرستان های تبریز، مراغه و میانه با بیشترین میزان کارایی 0.824، 0.865 و 0.919، جایگاه اول تا سوم و شهرستان های هشترورد، ورزقان و چاروایماق با میزان کارایی 0.597، 0.544 و 0.471، جایگاه هفدهم تا نوزدهم را به خود اختصاص داده اند. همچنین در سطح استان در بین شهرستان ها از نظر توزیع زیرساخت های گردشگری عدم تعادل وجود دارد بطوری‌که  0.29 کارا، 0.38 نیمه‌کارا و 0.33 ناکارا هستند. علت اصلی ناکارایی شهرستان ها، استفاده‌ی بسیار زیاد از ورودی ها در قبال تولید اندک خروجی هاست. بطور کلی، راه‌حل اصلی رفع نابرابری ها و رساندن مناطق ناکارا به مرز کارایی، پیروی از موازین عدالت اجتماعی در همه‌ی ابعاد و الگو قرار دادن شهرستان های کارا از بعد عملکرد از لحاظ زیرساخت های گردشگری است تا از این راه، تصمیم گیری ها همسو با توسعه‌ی یکپارچه‌ی مناطق مختلف استان باشد.