تحلیل حقوق بشری مکانیسم بینابینی عدالت انتقالی سنتی و رسمی در رواندا؛ گاچاچا

به دنبال نسل‌زدایی در رواندا که منجر به کشته شدن یک میلیون انسان گردید، دولت رواندا برای تسریع در روند رسیدگی به متهمان مشارکت در این فاجعه انسانی و کاهش جمعیت زندان‌‌ها، به دادگاه‌‌هایی به نام گاچاچا رجوع نمود که ریشه در فرهنگ بومی همه مردمان رواندا داشت. البته به منظور تطبیق این دادگاه‌‌ها با شرایط جرایم ارتکابی، دولت رواندا تغییراتی چند در این محاکم ایجاد نمود که به‌زعم بسیاری ماهیت سنتی و غیررسمی آن را تغییر داد و آن را به بیشتر به محاکم کیفری نزدیک نمود. این مکانیسم بینابینی علاوه بر اینکه دستاوردها و امتیازاتی به‌عنوان یک واکنش قضایی جایگزین داشته، موجبات نگرانی و موضوع انتقاداتی از منظر حقوق بشر نیز شده است. مقاله حاضر ضمن بررسی این مکانیسم بینابینی به جنبه‌‌های مثبت و منفی آن از منظر حقوق بشر می‌‌پردازد.

human rights analysis of traditional and formal transitional justice in rwanda: case of gacaca

following the genocide in rwanda that killed one million people, the rwandan government turned to gacaca courts, which are rooted in the culture of all the people of rwanda, in order to expedite the prosecution of those involved in this humanitarian catastrophe and reduce the prison population. in order to adapt these courts to the conditions of the crimes committed, the rwandan government made several changes in these courts, which according to many, changed its traditional and informal nature and brought it closer to the criminal courts. this intermediate mechanism, in addition to having gains and advantages as an alternative judicial response, has also caused concern and criticism from a human rights perspective. the present article examines this intermediate mechanism and its positive and negative aspects from a human rights perspective.