شرط غیر منصفانه و ارائه مدلی فن آورانه جهت پیشگیری از درج آن در قراردادهای تجاری (با مطالعه تطبیقی حقوق فرانسه، انگلستان و ایران)

اصل انصاف یکی از اصول حقوق تجارت می‌باشد که گاه با انجام اعمال ضد رقابتی برخی تجار مورد نقض قرار می‌گیرد. درج شرط غیرمنصفانه در قراردادهای تجاری یکی از اعمالی است که می‌تواند کیفیت اجرای اصل مزبور را تحت‌الشعاع قرار دهد. این شروط، گاه در نتیجه رفتارهای تجار کلان موجود در حلقه‌های اولیه زنجیره تامین بالاجبار در قراردادهای تجار حلقه‌های پایانی و گاه در نتیجه اوضاع و احوال حاکم بر قراردادهای تجار و مصرف‌کننده در معاملات درج می‌شوند. جهت پیشگیری از قید شروط مذکور در قراردادها راه‌حل فناورانه‌ای که در سطح بین‌الملل پیشنهاد شده است، پیاده‌سازی بسترهای نامتمرکز و انعقاد قراردادهای تجاری در قالب قراردادهای هوشمند می‌باشد. سازکار انعقاد این قراردادها به شکلی است که درج شرط غیرمنصفانه منجر به عدم تشکیل قرارداد می‌گردد. اما پیاده‌سازی این سازکار در نظام حقوقی کشورها با چالش‌هایی مواجه است که نیازمند برخی سیاست‌گذاری‌های تقنینی از جمله یکنواخت‌سازی مقررات بین‌المللی و ایجاد شفافیت اطلاعاتی می‌باشد.

Unfair Term and technological model to prevent it from being included in commercial contracts in French, English and Iran Legal System

The principle of fairness is one of the principles of trade law, which is sometimes violated by some traders’ anticompetitive practices. Incorporating unfair terms into commercial contracts is one of the acts that can compromise the quality of implementation of this principle. These conditions are sometimes imposed as a result of the behaviors of the macrotraders in the primary supply chain loops in the endring trader contracts, and sometimes as a result of the circumstances surrounding the business and consumer contracts. To prevent the abovementioned conditions in contracts, the technological solution offered internationally is the implementation of decentralized platforms and the conclusion of commercial contracts in the form of smart contracts. The mechanism for concluding these contracts is in such a way that the insertion of an unfair condition results in the contract not being formed. But the implementation of this mechanism in the legal system of countries faces challenges that require some legislative policymaking, including the harmonization of international regulations and the creation of information transparency.