امکان‌سنجی مطالبۀ هم‌زمان تعهدات مستند به سند لازم‌الاجرا از مراجع صالح در پرتو بررسی قوانین، رویۀ قضائی و دکترین حقوقی

مطالبۀ هم‌زمان دیون مستند به سند لازم‌الاجرا از جمله موارد شایع در نظام قضائی ایران است که از جانب اشخاص متعهدله با انگیزه‌هایی هم‌چون تحت فشار گذاشتن مدیون جهت ایفای دین، تسریع در وصول مطالبات و... صورت می‌پذیرد. در این خصوص گاهی کل دین از دو مرجع به‌طور هم‌زمان مطالبه می‌شود و گاهی دین به دو بخش تقسیم می‌شود و هر بخش از مرجعی مطالبه می‌گردد. با این‌حال وضعیت حقوقی این اقدام متعهدله در نظام حقوقی ایران به دلیل وجود نظریات متعارض در ابعاد تقنینی، قضائی و دکترین حقوقی ، وضعیتی نامشخص است.به‌طوری‌که عده ای این اقدام را حمل بر صحت نموده‌اند و عده‌ای دیگر حکم به عدم اختیار متعهدله در مطالبۀ هم‌زمان داده‌اند. بر این اساس این پرسش قابل طرح است که در نظام حقوقی ایران حدود اختیارات متعهدله در مطالبۀ تعهدات مستند به سند لازم‌الاجرا به چه صورت است و به‌طور خاص پی‌گیری تعهدات مندرج در سند لازم‌الاجرا از طریق یک مرجع صالح، چه تاثیری در امکان مطالبه و پیگیری هم‌زمان در مرجعی دیگر دارد؟این پژوهش با روشی توصیفیتحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ایاسنادی به این نتیجه رسیده‌است که اقدام متعهدله در مطالبۀ هم‌زمان بر اساس تئوری‌های حقوقی غیرقابل توجیه‌ است و نمی‌توان حکم به صحت آن داد. بر همین اساس به دلیل عدم جامعیت و فقدان صراحت تقنینی پیشنهادهایی برای اصلاح مقررات لازم‌الاجرا ارائه نموده است.

Feasibility study of the simultaneous claim of obligations documented in the Executory document from the competent authorities in the light of review of laws jurisprudence and legal doctrine

Simultaneous claims of debts documented in the executory document are among the common cases in the Iranian judicial system, which are carried out by obligees with motives such as pressuring the debtor to perform the debt, speeding up the collection of claims, and etc. In this regard, sometimes the whole debt is demanded from two authorities simultaneously , and sometimes debt is divided into two parts, and each part is demanded from a authority. However,the legal status of this obligee’s measure in the Iranian legal system is unclear due to the existence of conflicting views in the dimensions of legislative, judicial and legal doctrines. Some have taken this measure as correct and others have ruled that the obligee has no authority to demand it simultaneously. Based on this, the question can be raised that in the Iranian legal system, what are the limits of the authorities of the obligee in claiming the obligations documented in the executory document? And in particular, what effect does the pursuit of the obligations contained in the executory document through a competent authority have on the possibility of pursuing simultaneously in another authority? This research with a descriptiveanalytical method and based on documentarylibrary studies, has concluded that obligee’s measure in simultaneous claim is unjustifiable on the basis of legal theories and cannot be correct. Accordingly, due to lack of comprehensiveness and lack of explicit legislation, it has submitted proposals to amend the applicable regulations.