حق برخورداری از محاکمه عادلانه در آیینه دیوان اروپایی حقوق بشر با تکیه بر پرونده عبدالله اوجالان

حق بر محاکمه عادلانه به‌عنوان یکی از حق‌های رویه‌ای، دربردارنده مجموعه‌ای از تضمینات جهت حمایت از حقوق متهم در جریان رسیدگی قضایی است. اهمیت این حق سبب تصریح آن در بسیاری از اسناد بین‌المللی ازجمله کنوانسیون اروپایی حقوق بشر گشته است که به علت ویژگی‌های خاصش از اهمیت ویژه‌ای دراین‌ز‌مینه برخوردار ‌می‌‌باشد. رای دیوان اروپایی حقوق بشر درخصوص پرونده عبدالله اوجالان، یکی از آرای مهم دیوان دراین‌ز‌مینه تلقی می‌شود. اوجالان رهبر و بنیان‌گذار حزب کارگران کردستان در اکتبر 2002 توسط دادگاهی به‌شدت غیرعادلانه به اتهام تجزیه‌طلبی و رهبری و هدایت نیروهای تروریستی به حبس ابد محکوم شد. پرونده اوجالان با شکایتی در فوریه 2003 علیه ترکیه مبنی‌بر نقض موادی از کنوانسیون در دیوان آغاز گردید. دیوان در این پرونده رای داد که حق بر محاکمه عادلانه اوجالان در جریان رسیدگی در دادگاه امنیت ملی ترکیه نقض شده است و اجرای مجدد محاکمه را راهی مناسب برای جبران نقض صورت‌گرفته تلقی کرد. علی‌رغم حکم دیوان مبنی‌بر محاکمه مجدد اوجالان و با وجود تقاضای خود وی، این حکم توسط ترکیه نادیده انگاشته شد. باتوجه‌به اهمیت حق بر محاکمه عادلانه و نیز پرونده اوجالان، نوشتار حاضر با تحلیل رای دیوان در این قضیه، سعی در ارزیابی حق مذکور در روند محاکمه اوجالان در دادگاه امنیت ملی ترکیه دارد.

The Right to a Fair Trial in the Mirror of the European Court of Human Rights, Relying on Abdullah Ocalan’s Case

The right to a fair trial as a procedural right contains a set of guarantees to protect the rights of the defendant in hearing. This right is mentioned in many international instruments. The European convention on human rights, among these instruments, has particular importance because of its special features. The judgment of the European court of human rights on the case of Abdullah Ocalan, is one of the important judgments of the court in this regard. Abdullah Ocalan, the leader and founder of the Kurdistan Workers’ Party were sentenced to life imprisonment by the Turkish national security court on charges of separatism and leadership of terrorist groups on October 2002. For breach of some articles of the convention, Ocalan’s case brought in the court against the republic of turkey on February 1999. In this case the court ruled that the right to a fair trial in Ocalan’s trial was breached by Turkish national security court and considered retrial as an appropriate way of redressing the violation. Regarding the judgement of European court to retrial Ocalan as well as Ocalan’s request, turkey denied judgement of European court. Given the importance of this right and the case, this article with analyzing the judgement of European court will try to determine the right to a fair trial in the Ocalan’s trial at the Turkish national security court.